Onderwerp
Wenen (17 nieuwsberichten)
- In de Meervaart in Amsterdam zijn de VSCD Toneelprijzen uitgereikt. In een eclectische show, georganiseerd door Jörgen Tjon-a-Fong, werd de Louis d'Or uitgereikt aan Jeroen Willems. De Theo d'Or ging naar Ariane Schluter die niet aanwezig was, zij stond nog op het toneel in 'Demonen'. De Arlecchino ging naar Pierre Bokma, de Colombina naar Gilda de Bal. 'Tantalus' van De Appel won de NRC Toneelpublieksprijs
De Prosceniumprijs ging naar de makers van de Proust-cyclus van het Ro Theater. Ook van het Ro was niemand aanwezig. De hele crew is in Wenen, waar enkele voorstellingen worden gespeeld op de Wiener Festwochen. de VSCD Mimeprijs werd gewonnen door 'Food Coma' van Mugmetdegoudentand en Kadewe. (Redactie, 14/6/04)
- Het Ro Theater zal drie delen van de Proust-cyclus spelen op de Wiener Festwochen. Regisseur Guy Cassiers is daarvoor uitgenodigd door festivalleider Luc Bondy. Het is voor de derde maal dat het Ro Theater in Wenen is uitgenodigd. Deel 3 van het Proust project, 'Proust 3: de kant van Charlus' gaat op 15 mei in première in de Rotterdamse Schouwburg. (Volkskrant, 1/4/04)
- Het Burgtheater in Wenen is van plan volgend seizoen een toneelstuk over de moord op Pim Fortuyn te spelen. De Oostenrijkse auteur Robert Menasse is gevraagd en tekst te schrijven over een moord die gepleegd wordt om een niet-democratisch bewind te voorkomen. Het probleem in het stuk is dat het bewijs dat het niet-democratische bewind er echt zou zijn gekomen, met de moord is vernietigd. Volgens het Burgtheater is alles nog in een erg vroeg stadium. (ANP, 5/11/02)
- Alize Zandwijk verovert het Europese theater. 'Nachtasiel', haar eerste regie bij het Ro Theater, was deze zomer een succes op het festival in Edinburgh. Ook op de Wiener Festwochen kreeg ze enkel lof. Recensenten prijzen de grote emoties en het invoelbare spel dat door de acteurs neergezet wordt. Ze wordt zelfs op één lijn gezet met Peter Stein, Peter Zadek en Klaus Grüber. "Luc Bondy wil nu eeuwig co-produceren met het Ro Theater. Hij wil dat ik bij hem in Wenen elk jaar een productie kom doen, ik kan werken met wie ik maar wil, met acteurs als Gerd Voss, Jutta Lampe". Haar volgende regie, 'Macbeth', is ongezien al uitgenodigd in Wenen. (Volkskrant, 20/10/00)
- Operaselect, een Utrechtse organisatie van operareizen, heeft de KLM voor de rechter gesleept. Te vaak komt de bagage van de reizigers niet op de juiste plek aan. De organisatie eist een garantie dat dat wel gebeurd. Aangezien de ware liefhebber de opera-walhalla's als Verona, Salzburg en Wenen graag in vol ornaat bezoekt, betreft het hier koffers met de sjiekste en duurste kleding. Operaselect krijgt alle klachten te verwerken terwijl de schuld bij de KLM ligt. KLM vind het allerakeligst, maar hoopt dat het niet tot een geding komt. Er kan nu eenmaal nooit een volledige garantie worden gegeven. (AD, 27/7/00)
- In een storm van schandalen, discussies en rechtszaken is 'Big Brother voor asielzoekers' beëindigd. Regisseur en initiator van het project Christoph Schlingensief wordt aangeklaagd door het boulevardblad Kronen Zeitung (wegens het gebruiken van hun logo, zodat het leek alsof het blad het project had gesponsord), door een anonimus (wegens "belediging van de staat") en door FPÖ-minister van justitie Dieter Böhmdorfer (wegens nationaal-socialistische agitatie). De minister belde persoonlijk alle kranten op, die prompt onderzochten of tegen de minister zelf niet een soortgelijke aanklacht liep. In de daaropvolgende discussie moest Böhmdorfer zijn aanklacht intrekken. In dezelfde week hadden anti-regeringsdemonstranten het 'Ausländer Raus'-bord, dat bij de containers hing, vernield. Het vernielde bord verhuist naar het New-Yorkse Museum of Modern Art en werd door Schlingensief vervangen door een bord met de tekst "Unsere Ehre heisst Treue". Daarmee verwees hij naar een recente rel, die ontstond toen een lokale Oostenrijkse FPÖ-politicus deze tekst als verkiezingsleus gebruikte. De politicus verklaarde niet geweten te hebben dat het een SS-leus was. (NRC, 19/6/00)
- De eerste problemen rijzen voor Christoph Schlingensief's 'Ausländer Raus'-project. Rechts-extremisten hebben gedreigd de containers met asielzoekers in brand te steken. En met dertig graden is het al zo warm binnen. De stemming blijft echter goed, vooral omdat de bewoners van Schlingensief's containers dagelijks bezoek krijgen van kunstenaars en politici, zoals Elfriede Jellinek en Luc Bondy. Een Oostenrijker uit Karinthië heeft inmiddels een asielaanvraag gedaan bij de container, omdat hij "in Haider's Oostenrijk niet meer kan leven". De FPÖ-fractie in de Weense gemeenteraad overweegt een motie van wantrouwen in te dienen tegen ÖVP-wethouder van cultuur Peter Marboe. (NRC, 14/6/00)
- "Big Brother voor asielzoekers", zo noemt de Duitse regisseur Christoph Schlingensief zijn containerproject in het kader van de Wiener Festwochen. In een wooncontainer stopt hij twaalf - echte - asielzoekers, die via internet gevolgd en weggestemd kunnen worden. Weggestemde asielzoekers worden - echt - per getraliede auto weggevoerd en het land uit gezet. Wie wordt uitgezet krijgt wel een de kans om onder te duiken. Met dit projekt wil de regisseur protesteren tegen Haider's 'Realpolitik'. (Volkskrant, 7/6/00)
- Begin juni speelt het Ro Theater 'Nachtasiel' op de Wiener Festwochen. Regisseuse Alize Zandwijk was vorig jaar al door festivalleider Luc Bondy uitgenodigd, maar vindt de opvoering nu "een protest tegen de deelname van extreem rechts aan de regering en een teken van solidariteit met de democratische krachten in Oostenrijk. (AD, 31/5/00)
- Het Burgtheater in Wenen is het centrum geworden van acties tegen de nieuwe Oostenrijkse regering. De angst voor de FPÖ is groot. De partij heeft in haar partijprogramma staan dat ze streeft naar een zuiver Oostenrijkse kunst. Daarnaast beschouwt de partij kunst als een privé-aangelegenheid en schaft ze het liefst alle subsidies af.
Schrijfster Elfriede Jellinek reageerde als eerste kunstenares op de nieuwe regering door te verbieden dat haar toneelstukken nog langer in Oostenrijk worden opgevoerd. Ook overweegt ze te emigreren. Jellinek heeft vanaf het begin gestreden tegen de partij van Jörg Haider, samen met toenmalig Burgtheaterdirecteur Claus Peymann en toneelschrijver Peter Turrini.
De meeste kunstenaars willen echter blijven en verzet bieden. Kleinere theatergroepen hebben hun repertoire omgegooid en het publiek verwacht hetzelfde van het enorme Wiener Burgtheater. Dat maakten ze anderhalve week geleden duidelijk door na een opvoering van 'Harold and Maude' het toneel te bestormen en stellingname te eisen van het gezelschap. Het Burgtheater heeft van oudsher de functie van bolwerk van de intelectuele oppositie en directeur Klaus Bachler riep diezelfde avond het theater uit tot actiecentrum. Nu zijn er 's avonds actie- en discussiebijeenkomsten.
Er is vooral felle kritiek te horen op Franz Morak. Vroeger was jij een jonge wilde acteur, nu is hij wethouder van cultuur in Wenen voor de conservatieve ÖVP. Tot vlak voor de vorming van de coalitie zei hij op te stappen als de ÖVP samen met de FPÖ zou gaan regeren, maar nu heeft hij het vooral over "het zoeken van de dialoog."
Toneelschrijver Gustav Ernst denkt dat de grote instituten zoals het Burgtheater en de Wiener Oper niet bang hoeven te zijn voor ingrepen van de regering. Daarvoor zijn ze te diep verankerd in de Weense samenleving. Meer gevaar ziet hij voor kleinere groepen, omdat er wellicht nieuwe criteria komen voor kunstsubsidies, en dat accenten worden verlegd. "Deze regering wil de angel uit de kunst trekken", aldus Ernst, "maar dat zal ze niet lukken. Voordat het zover is heeft zij zichzelf al dodelijk geblameerd. Daar hoeven wij niets voor te doen, dat doet deze regering zelf wel. Hoop ik. Denk ik." (AD, 19/2/00)
- De Vlaamse theaterregisseur Luc Bondy kan met trots terugzien op zijn eerste Wiener Festwochen, het festival waarvan hij directeur theater is. Vooral de kleinere voorstellingen vielen op, waar de grote namen het lieten afweten. Hoogtepunt was een opvoering van 'Gesäubert' van Sarah Kane in de regie van Peter Zadek; de schokkende enscenering joeg de bezoekers op de vlucht en één dame viel flauw. Alleen de Weense pers had geen goed woord over voor het festival, maar dat schijnt daar traditie te zijn. (NRC, 1/7/99)
- Het Wiener Burgtheater heeft haar geplande optredens op het Holland Festival moeten afzeggen. In Wenen maakt Einar Schlief zijn afscheidsvoorstelling bij het Akademietheater, en daarvoor heeft hij het volledige ensemble van het Wiener Burgtheater nodig. (Theatermaker, 20/6/99)
- Oostenrijkse critici hebben de nieuwe toneeltekst van Peter Handke, 'Die Fahrt im Einbaum' ('De tocht met de kano'), afgekraakt. In Weense kranten wordt het stuk afgeschilderd als een "theatraal, esthetisch en moreel schandaal". Volgens hen is het een "gevaarlijk monster" en "een mix van postmoderne anti-moraal en reactionair mysticisme". Handke's sympathie voor de Serviërs is nogal controversieel en in 'Die Fahrt im Einbaum' komt de mening van de schrijver duidelijk naar voren. (AD, 11/5/99)
- De Oostenrijkse (toneel)schrijver Peter Handke heeft uit protest over de NAVO-acties tegen Servië het prijzengeld van de Büchnerprijs, die hij in 1973 kreeg, teruggegeven aan de Duitse academie voor taal en literatuur. De Büchnerprijs is de belangrijkste literaire prijs die Duitsland kent. Handke heeft een Sloveense moeder en is al langer begaan met het lot van het uiteengevallen Joegoslavië. In 1996 nam hij het, na een reis door Servië, tot algemene verontwaardiging op voor de Serviërs. Ook zijn nieuwste toneelstuk, dat in juni wordt opgevoerd door het Wiener Burgtheater, gaat over dit thema. Christian Meier, de voorzitter van de Duitse academie voor taal en cultuur, vindt dat Handke het geld beter aan de vluchtelingen in Kosovo kan geven. Maar als hij het toch wil geven, dan graag ook de rente over de prijs van 10.000 mark, die hij 16 jaar heeft genoten.
Handke is ook nog eens uit de katholieke kerk getreden, als protest tegen het volgens hem te zwakke protest dat de paus in zijn paasrede tegen de NAVO liet horen. Rond Pasen was Handke weer even in Belgrado, waar hij tot 'Servische ridder' werd benoemd, vanwege zijn "buitengewone daden voor het welzijn van het Servische volk".
Velen veroordelen Handke, maar scheidend Wiener Burgtheater-directeur Claus Peymann neemt het voor hem op: "Misschien zijn we intussen veel te weinig gewend, dat kunstenaars zich met volledig van de meerderheid afwijkende opinies in het openbare discours mengen, omdat het veld door de propagandamachines van de politici bezet wordt." (AD & Volkskrant, 9/4/99)
- Het Wiener Burgtheater zoekt via krantenadvertenties vrouwelijke modellen die naakt willen optreden in de voorstelling 'Wiener Blut' van regisseur Johann Kresnik. De modellen moeten kunnen dansen en verstand hebben van muziek. Ervaring als naaktmodel is niet vereist. (AD, 19/2/99)
- Anat Efrany, Israëlische zangeres, zingt de solorol van Anne Frank, in 'Het dagboek van Anne Frank', de operaversie van Grigori. De opera wordt 5 mei opgevoerd op een geimproviseerd podium in het Weense parlementsgebouw, ter ere van oorlogs-herdenkingsdag. (Trouw, 4/5/98)
- Claus Peymann wordt de nieuwe intendant van het Berliner Ensemble, het roemruchte theatergezelschap van Bertold Brecht en Heiner Müller. Dit werd bekend gemaakt bij de opening van het Theatertreffen, het duitse Theaterfestival. De 60-jarige Peymann werkte eerder in Frankfurt (Theater am Turm), Berlijn (waar hij de Schaubühne am Halleschen Ufer oprichtte), Stuttgart (waar hij tevergeefs een toneelstuk van de duitse terroriste Ulrike Meinhof probeerde op te voeren), Bochum (waar de critici zijn gezelschap tot het beste van de BRD uitriepen) en Wenen (Burgtheater). Zijn voorstellingen zijn over het algemeen fel, omstreden, maar zeer succesvol. (NRC, 2/5/98)