De slechtste plek om een schandaal te verslaan is vaak de plek waar het plaatsvindt. Ik moest op een Nederlandse krantensite lezen dat Poolse theatercritici en dierenactivisten niet van dooie kreeft houden, terwijl ik toch zelf op het gewraakte festival aanwezig was. De kreeft, dat was de ster uit de voorstelling Accidens; Killing to eat van de Spaans-Argentijnse regisseur Rodrigo García, die te zien was in Wroclaw, Polen op een festival ter gelegenheid van de uitreiking van de Europese Theaterprijs.

Ik zag de voorstelling zelf niet, dat wil zeggen op video; de performance  kon niet doorgaan, omdat een van de meegebrachte kreeften het niet had gehaald. Wrowlaw is een opvallend leuke en wereldse stad, maar blijkbaar zonder kreeft op voorraad. De voorstelling duurt 25 minuten en bestaat basically uit het versterven, in stukken hakken, grillen en opeten van een (1) kreeft (formaat flinke schoenendoos) door een (1) acteur.

Aan het begin wordt de kreeft uit een bak water gevist en vlak voor het publiek aan het een draad opgehangen. De acteur doet hem een microfoontje om zodat je de langzaam zwakker wordende hartslag kan horen (eat that Guy Cassiers). Acteur rookt een sigaartje en drinkt een glaasje wijn. Na een minuut of wat wordt de kreeft overgebracht naar een werkblad, hakt de acteur de grote scharen eraf en snijdt hij het beest professioneel (hij zal inmiddels wel enige ervaring hebben) overlangs doormidden. De twee helften gaan met de vleeskant naar beneden de grillplaat op, het dier vertoont nog wat laatste spasmes.

Tijdens het wachten klinkt een immens lelijke cover van What a wonderful world en verschijnen op een videoscherm Italiaanse woorden, als een soort karaoke-begeleiding; snel voor mij om te volgen. Dan is de kreeft klaar en eet de acteur hem op. Einde. Geen buiging, geen applaus.

Het was nogal weird om een performance die zo drijft op geluid, geur en aanwezigheid op video te zien. Tijdens een eerdere uitvoering in Wroclaw heeft een Poolse student -las ik dus twee dagen later bij Vlaamse collega- de kreeft weer terug in zijn bak water gezet. Nu is er gedoe met aangiftes wegens dierenmishandeling, protesten door ongewassen, zwartharige meisjes en enig boegeroep tijdens de prijsuitreiking. De lokale kranten staan er vol mee, maar ja; dat Pools…

Het festival is inmiddels achter de rug; ik betwijfel of we er nog veel van gaan horen. Ik zal nog eens even nakijken of de ontvangst van Accidens in de rest van de wereld even stormachtig was. Heeft iemand Accidens gezien, of vergelijkbare ervaringen?

Lees meer

Jacques van Veen vertrekt als directeur van de Nieuwe De La Mar Theaters. Van Veen is het niet eens met het bestuur van de VandenEnde Foundation over de opbouw van de organisatie en de opzet van de programmering.

Meer op AT5.nl

Follow-up in Parool en Volkskrant

Lees meer

Was het een amok makende diva? De oplopende spanning tijdens de repetities voor Geslacht (met een acteurswisseling op het laatste moment)? Of was het een onprofessionele schouwburgmedewerker die een eenvoudig oplosbare situatie liet escaleren? We zullen er wel nooit achterkomen, maar feit is dat Mark Rietman vorige week wegens geen kaartje de zaal van de Stadsschouwburg in Amsterdam werd uitgezet, waarna hij vloekend en tierend zijn eigen portret van de muur haalde en verklaarde nooit meer terug te komen. Kortom, u had erbij moeten zijn.

Het was echter wel bij de marathon van 10 Geboden en dus in aanwezigheid van de voltallige theatermafia, die nu in twee kampen verdeeld is. De gemoederen tussen de hoofdrolspelers zijn inmiddels gesust, het schilderij hangt weer onbeschadigd op z’n plek, maar die première van Geslacht kon nog wel eens spannend worden ;-)

En watsmet die Hitlervoorstelling van De Toneelfabriek? Wat is de Toneelfabriek? En als Frank Lammers, Pierre Bokma en Kees Hulst meedoen, lijkt me de belangrijkste vraag: waar is Mark Rietman?

En verder:

• Nog een Trend: Blackface.
• Wat kost dat nou, zo’n Superfonds? Paar miljoen, en dan nog de advocaat, natuurlijk…
• Dat portret van Shakespeare? Nep… 
• HF heeft interim, die het hopelijk langer uithoudt met Pierre dan de vorige
• Hoera! Eindelijk kan ik Master of Theater worden.
• En Koos Terpstra kan altijd nog naar Oostenrijk.

Tenslotte voor alle hippe surfers op de elektrische snelweg: Moose is op Twitter. Vooralsnog alleen met de rss-feeds van de laatste Minirecensies en Theaterpraat, maar wellicht vind je dat al handig genoeg.

(foto: Mark Rietman en José Klaase tijdens repetities van Geslacht door Deen van Meer)

Lees meer

Over een week moeten ze de 50.000 leden hebben, de arme Don Quichotes van Omroep C. Inmiddels grijpen ze naar door andere asprinant-omroepen geïnitieerde wanhoopstactieken zoals ruzie maken met bestaande omroepen in de krant of een heel serieus hoofd. Ik heb er weinig fiducie in. Maar wordt ik zelf lid? Tot nu toe niet…

Het probleem is toch dat ik het de welmenende oudere heren -zoals voorzitter Ad ‘s Gravezande- niet toevertrouw om een kunstprogramma te verzorgen waar ik daadwerkelijk naar zou kijken. Kunstprogramma’s van de publieke omroep doen namelijk altijd het volgende: kunst heilig maken; de kunstenaar centraal stellen; kunst uitleggen voor een algemeen publiek; kiezen voor de meest toegankelijke kunst.

Als Omroep C nou eens een programma zou maken dat precies het omgekeerde zou doen, dwz: kritisch en oneerbiedig zijn; de ervaring centraal stellen; de passie voor kunst van het publiek aannemen of zelfs overdrijven; en kiezen voor de meest extreme vormen, mensen en werken. Daar zou ik wel lid voor worden.

Is er iemand al lid? Waarom wel/niet? En hoe zou jouw ideale kunstprogramma op de buis eruit zien?

Lees meer

Dit is ‘m dan. Shakespeare, geschilderd tijdens zijn leven. The Shax is 46 jaar oud als dit portret wordt gemaakt, dus we moeten zeggen: goed geconserveerd. En de bard loensde dus nogal, we kijken uit naar de nieuwe Hamlet-interpretaties die dit weetje gaat opleveren.

In een mooi staaltje Brabantse solidariteit laat ook de gemeente Eindhoven zijn ware gezicht zien: een eenmalige bijdrage aan HZT van 250.000 euro wordt ingetrokken na het vertrek van de groep naar Tilburg. Dat wordt nog gezellig met dat Culturele Hoofdstad-dingetje.

En verder:

• Pathe gaat na middelmatige New Yorkse opera nu ook saai Engels theater uitzenden. Met de meest sexy zestiger ter wereld, dat dan weer wel…
• Zakelijk leiding HF blijkt toch niet zo’n leuke baan.
• Hugo Claus, dichter blijkt meer waard dan Hugo Claus, toneelschrijver.
• Nederlandse invasie in Duitsland gaat dóór: Nanine Linning wordt artistiek leider in Osnabrück.
• Crisis 1: Frascati WG
• Crisis 2 (oud nieuws, maar voor de volledigheid): VSB Fonds
• Meer oud nieuws: Annemarie Prins in Cambodja.

Lees meer

Twee jongens in de spotlight deze week. Marwan Kenzari speelt Romeo & Julia bij HNT, volgend jaar komt hij vast bij TGA. Interview in de Volkskrant toont een even bescheiden als enthousiaste jeune premier. Marcel Osterop kreeg tweejarige subsidie met zijn Toneelgroep Cargo - voorlopig onder de vleugels van HZT, interview in Trouw over zijn dubbelvoorstelling Bloedjeuk/Hartruis.

Een pionier overleed deze week: Walter van der Kamp, regisseur van veel televisiedrama dat in de jaren ‘50 nog voor een groot deel bestond uit toneelbewerkingen, zoals Requiem voor een Zwaargewicht met Ko van Dijk. Daarnaast stierf ook Will van Selst, acteur bij Puck en De Nederlandse Comedie, later vooral tv.

En verder:

• Stadsschouwburg Amsterdam wil stoelen nieuwe zaal laten sponsoren.
• TF heeft een nieuwe naam: Nederlands Theater Festival.
• Modern! Moose haalt nieuws van Twitter: Max van Engen wordt nieuw hoofd kunst gemeente Amsterdam.
• Theaterwedloop in het zuiden: Den Bosch greep naast HZT en wil nu een nieuwe schouwburg.
• We hebben nog helemaal geen aandacht besteed aan de oprichting van acteursvakbond AKT. Persoonlijk heb ik een gevoel van deja vu, maar wellicht kan iemand iets meer vertellen…

Lees meer

Het is moeizaam trends zoeken in het lopende theaterjaar, maar één  steekt erbovenuit uit als een stalen fallus boven een wereldstad: Eiffeltorens. In Bambie Treize als achtergrondfoto, in Venizke van Campo als lelijke houten contraptie en in Garnalen Verhalen in dubbele miniatuurvorm - een kleine metalen souvenir-toren speelt een schaalmodel in een garnalen-Madurodam. Een bijzonder oplettende (en ingevoerde) bron wist me te melden dat zelfs de voetjes van de champagneglazen in De laatste dagen der mensheid van ‘t Barre Land Eiffeltorenvormig waren. C’est magnifique, mais qu’est ce que signifie?

Die Laatste dagen weerspiegelt nog een ander meem: kranten. Karl Kraus’ stuk bestaat vooral uit overgeschreven kranten, dus zo kwam hij makkelijk aan 1000 pagina’s. Zover zijn Aluin en het NUT nog niet, maar de makers van Maandageditie moeten toch een eind zijn gekomen in hun zevendelige feuilleton over de fusie van twee dagbladen. (Op Festival aan de Werf gaan ze overigens door als Festivaleditie. Leuk idee!) Het wachten is op Deadline, de musical. Oh nee, die is er al! Bij M-lab.

Tenslotte een trend in wording, maar ik voorspel een grote toekomst: theater in galeries. Dood Paard speelt een ‘gallery tour’ van Bazel, ‘t Barre Land trekt langs musea met Wooff Wooff!. Ik kan me moeilijk voorstellen dat het iets nieuws is; je had natuurlijk De Appel in Beelden aan Zee en Aernout Mik en TGA in het Stedelijk, maar een tournee langs musea/galeries? Klinkt waanzinnig eighties. Hip as hell!

Wie weet het beter?

Lees meer

Na een welverdiende maar buitensporig lange winterstop keert De Week vanaf nu weer wat regelmatiger terug. Is er nog wat gebeurd in de tussentijd, behalve dat Tony kwam, DUS werd en HZT ging? Jazeker!

Vooral in België hebben ze het druk. Ten eerste is daar een driftige discussie over repertoiretoneel (lijkt erg op de Hollandse twee jaar geleden, maar dan met hun eerste vrije producent en zonder Jaap Jong). En daarnaast is er een scherpe bezuiniging bij de dagbladen die veel gevolgen heeft voor de kunstredacties. Men protesteert en kijkt naar Los Angeles.

En verder:

• Cassiers gaat Ring maken voor de Scala
• Adviseurs van het Superfonds blijken niets van Nomade gezien te hebben. (Was ‘Niets’ misschien een voorstellingstitel?)
• Alsnog Amsterdams geld voor de groep van acht.
• Zes toneelstukken in augustus op televisie.
• Orkater last af.
• Lantaren/Venster in de problemen/gered.
• Jack van Gelder doet mee in musical. Mensen hebben mening.
• Jerry Springer speelt in Chicago. TGA ook.
• Super Model, de musical is alweer gestruikeld. Duitsland heeft belangstelling. Ik nog steeds niet.

Prijzen:

• Filip Vanluchene wint Taalunie Toneelschrijfprijs 2008 voor Citytrip.
• Frans Banninck Cocq Penning voor Krisztina de Châtel.
• Theo d’Or nominaties voor Ariane Schluter (verrassing!) en Sacha Bulthuis

Lees meer

In een show die voor Jos Thie’s doen opvallend weinig helicopters, paarden en Mini & Maxi bood, presenteerde het nieuwe stadsgezelschap van Utrecht zich vanavond aan het theatervolk. De nieuwe naam: De Utrechtse Spelen. De afkorting: DUS. De website: klik hier. De vraag: hoe maak je nu duidelijk dat ze Hamlet spelen? De Utrechtse Spelen speelt Hamlet? De Utrechtse Spelen Hamlet? DUS Hamlet? Geen idee…

Oja, en ze spelen dus geen Hamlet. Wel The Beauty Queen of Leenane in het eigen theater en een maand lang(!) De Ingebeelde Zieke in de Stadsschouwburg Utrecht (laten we hopen dat ze daar nog wat mee gaan doen, want de preview van Paul R. Kooij was saaaai). De Warme Winkel wordt het huis-jonge honden-gezelschap en Vincent Rietveld was ondanks een matige, zelf-referentiële presentatie de enige die een Jostieband grap wist te maken.

Verder projecties, draadloze koptelefoons, Ronald Giphart, industriële locaties, een zingende Gerrie van der Klei, waanzinnig plat educatietoneel, verwijzingen naar Homo Ludens van Huizinga, een uitstekend geheim gehouden naam en geen champagne na afloop. Chapeau. Dus.

Lees meer

Beste verhaal van de afgelopen weken: Duitse acteur steekt zichzelf bijna overhoop met toneelmes.

Opening Night is een succes in New York. Gevreesde NY Times criticus Ben Brantley noemt het "exhilaratingly acted" en "unexpectedly affecting". 

In censuur: SGP wil geen Bloeiende Maagden. (Wij ook niet, maar hoor je ons zeuren?)
In verbouwing met vertraging: het Bolsjoi Theater in Moskou.
Ster in wording: Çigdem Teke.
In portretten: mooie verhalen over Pierre Bokma in de Volkskrant.
In de problemen (nu echt): ISH. Marco Gerris denkt al aan een doorstart.
In het theater: Ella Vogelaar.

In zwijgen is goud: Het Toneel Speelt gaat drie keer Heijermans doen. Dat is heel erg fijn, maar directeur Ronald Klamer laat weer een mooie gelegenheid voorbij gaan om z’n mond te houden: "Het toneel in Nederland leeft nogal bij de modieuze waan van de dag, dan komen er ineens drie Medea’s langs en vijf Romeo en Julia’s, terwijl we onze eigen schrijvers vergeten. Dat is slordig." Aldus de man die Ger Thijs aan het werk houdt.

Lees meer