Clairy Polak en Pierre Audi kozen allebei nadrukkelijk de rol van buitenstaander bij de opening van het Nederlands Theaterfestival. Juryvoorzitter Polak kastijdde het verzamelde theatervolk over de ontoegankelijkheid van het toneel. Niet vanwege de kwaliteit -die is zeer hoog- maar omdat er te veel voorstellingen te weinig te zien zijn.

Ook Audi vervulde in zijn Staat van het Theater zijn buitenstaandersrol met verve -nog versterkt door zijn sterke Franse accent- door vergelijkingen te trekken met opera en muziek. Het gaat goed met het Nederlandse theater, maar er zijn zorgen voor de toekomst: te weinig doorstroommogelijkheden voor jonge regisseurs en vooral: te weinig aandacht voor nieuwe teksten en repertoire: "Deze kunstvorm loopt gevaar door de weigering om te accepteren dat theater in een traditie staat." (download als pdf)

Het Theaterfestival in Vlaanderen was overigens al begonnen, met aanzienlijk meer gekrakeel.

Een solist is overleden: Henk van Ulsen. Necrologieën uit Trouw, NRC, De Pers; herinnering van Theodor Holman, Eenlevenlangtheater. Delta Lloyd cancelt reclames met zijn stem. Zouden ze daarvoor verzekerd zijn?

En verder:

• In prijzen: Amsterdam voor Adelheid
• In prijzen in het buitenland: Salzburg voor Dries Verhoeven
• Geen prijs, maar mooie recensies zijn ook leuk: Teeuwen in Edinburgh
• En over prijzen gesproken: tegelijkertijd met het Toneelprijzengala volgende week zondag worden in het Rozentheater een stuk of wat vergeten toneelprijzen uitgereikt. Hoera!
• In geruststellend nieuws: Carré kan in 4 minuten leeg
• Minder geruststellend: Cate Blanchett gewond door toneelradio
• In stoelendans: Marcel Bogers vertrekt bij Het Veemtheater
• Heel erg mooi: De Nieuwe Toneelbibliotheek. Bereid u voor op kooplust.
• Traditioneel begin-seizoensgezeur I: Uitmarktdebat
• Traditioneel begin-seizoensgezeur II: Het gaat wel/niet goed met de kaartverkoop
• En om u weer even op te vrolijken: waterschade in Kampen alweer bijna opgelost.

(foto: Henk van Ulsen in Dagboek van een Gek (1974), fotograaf onbekend. Collectie Theater Instituut Nederland)

Lees meer

Moose kan ook niet even twee maanden op vakantie zijn, of er sterft een hele generatie theatermakers uit. Van linksboven met de klok mee Peter Zadek, Pina Bausch, Merce Cunningham en Jürgen Gosch. Alleen van Gosch heb ik zelf veel gezien, met name de verpletterende Tsjechov-regies bij het Deutsches Theater van de laatste jaren. Volgens de Volkskrant komt in ieder geval Onkel Vanja naar Nederland. Dat is fijn (maar oeioeioei, kan de markt dat wel aan?). Bausch werd stemmig herdacht in Avignon. Wijbrand Schaap zag van Zadek en Gosch vooral de video.

Absoluut niet dood, wel 75, is Willem Nijholt; waarom plaatst Het Parool dan een soort in memoriam?

Nee dan het sterfhuis van het Compagnietheater. Theu Boermans wil het verkopen, maar alleen als hij het mag terughuren.

Tenslotte werden er ook nog een hoop prijzen uitgedeeld: Twee maal raak bij de Ton Lutz: Lotte de Beer en Bo Tarenskeen (moeten ze nou delen of wordt de sponsor armer?); Marijke Schermer en Pere Faura winnen de Charlotte Köhlerprijs (de ene Charlotte Köhlerprijs, niet de andere); Prijs van de Kritiek voor Gastprogrammering Het Muziektheater; Pierre Audi krijgt de (nieuwe) Vermeerprijs.

En verder:

• Over Pierre Audi gesproken: Annette Lekkerkerker wordt nieuwe zakelijk leider Holland Festival (de derde dit jaar).
• In Avignon vinden ze de Hollandia reünie niet leuk.
• Het Superfonds gaat verhuizen, maar blijft in Den Haag
• Royal Opera House maakt Twitter-opera. Première in september, net op het moment dat de laatste Twitteraar z’n account vergeet…
• Gelukkig, u kunt nu ook naar toneel op tv kijken, en, voor de echte liefhebber: Geslacht op je PC (‘t Is een comedy. Wist u dat?)

Lees meer

We eindigden vorige keer met de constatering van Cees Langeveld dat er te veel theaters zouden zijn in Nederland. Onmiddelijk kroop Hans Onno van den Berg in de pen om te argumenteren dat er juist te weinig theaters zijn. Maar echt vuurwerk werd het niet. Te veel theaters, te weinig, wat is eigenlijk de tegenstelling? Tomato/Tomatoe/let’s call the whole thing off.

Minder compromissen werden bereikt in Amsterdam, waar wethouder Carolien Gehrels in de Boekmanlezing pleitte voor meer invloed van de politiek op de kunsten en afschaffing van het Thorbecke-principe. Een gelegenheidscoalitie van VVD en de Kunstraad zijn tegen, de kunstsector zelf is eigenlijk wel voor. Maar de gemeenteraad is tegen, en dus verdwijnen haar plannen alsnog in een hele diepe la.

Een durfal die zich niet zo makkelijk laat archiveren is Arjen Stuurman, die boldly goes where no vrije producent has gone, en een serie van drie Tsjechov-voorstellingen gaat maken onder de titel Tsjechov3, geregisseerd door Gerardjan Rijnders, met o.a. Pierre Bokma, Olga Zuiderhoek, Paul R. Kooij en vele anderen.

En op het Holland Festival verdeelde Christoph Schlingensief de meningen. Zoals gewoonlijk…

En verder:

• Amerikaanse president gaat naar het theater! Blijkt enige bezoeker. Zou ook in Nederland buiten de target market vallen
• Meer Angelsaksisch: Londen ontdekt multidisciplinaire kunst (gaaap), maar ze hebben wel een iPhone App (damn!)
• Halina Reijn blijkt beste actrice van Polen. Komt dat gelukkig ook in Nederland laten zien.
• TIN opent nieuw pand en bladmuzieksite (…en bijna die Theaterencyclopedie)
• Jan Decleir gaat weer het toneel op; ik wacht met smart op Ten Oorlog 2: Wollen sie den totalen Ten Oorlog?
• NT Gent: theater maken kunnen ze wel, maar de kluis beheren…
  

Lees meer

Vanavond zijn in Kunststof de nominaties bekend gemaakt voor de VSCD Toneelprijzen:

Theo d’Or:

• Lineke Rijxman voor Hannah en Martin van Mugmetdegoudentand
  (eerder waren al bekend:
• Sacha Bulthuis voor Ben ik al geboren van De Appel
• Ariane Schluter voor Medea van het Nationale Toneel)

Louis d’Or:

• Arjan Ederveen voor Tocht van het Ro Theater
• Pierre Bokma voor De Koopman van Venetië van De Theatercompagnie
• Bert Luppes voor De Geit of: Wie is Sylvia van het Onafhankelijk toneel

Colombina:

• Sylvia Poorta voor Het laatste vuur van het Ro Theater (of Romeo en Julia, dat zeiden ze er niet bij
• Manja Topper voor Ritter Dene Voss van Dood Paard
• Wine Dierickx voor Tien Geboden van NT Gent

Arlecchino:

• Jeroen Spitzenberger voor Romeo en Julia van het Nationale Toneel
• Oscar van Rompay voor Tien Geboden van NT Gent en Wunderbaum
• Benny Claessens voor Ritter Dene Voss van Dood Paard
• Martijn Nieuwerf voor De laatste dagen der mensheid van ‘t Barre Land

Lees meer

W8ing4Godot from 15 Second Film Festival on Vimeo.

Lees meer

Er zijn ontwikkelingen in de langdurige soap rond theater Midi in Tilburg, ookwel bekend als het Adje-theater. Belangrijkste: Adje exit. Het zal nu geëxploiteerd worden door de bestaande theaters in Tilburg. Schouwburgdirecteur Leo Pot vindt het wel best zo, blogt hij. Voor wie het allemaal niet heeft kunnen volgen: Omroep Brabant heeft een handige tijdlijn.

(Over dat bloggen gesproken: dat is echt een besmetting onder de cultuurpausen: naast Leo Pot (die er -dat moet gezegd- al vroeg bij was) ook Superfondsdirecteur George Lawson, Internationale Keuze-programmeuze Annemie Vanackere en de hele Stadsschouwburg Amsterdam.)

Meer vertrekkers in Nijmegen: De Raad van Commissarissen van de schouwburg aldaar gaat weg als gevolg van het directeursschandaal.
Ilja Pfeijffer probeert na twee mislukte toneelstukken in Nederland nu te falen in Italië. (Is ook veel beter weer daar.) En kende u die mop al van die operadirecteur die naar Salzburg ging? En die heel graag wilde? Die ging dus niet…

Wel van ons heengegaan: Oleg Jankovski en Ella Snoep.

En verder:

• Barry Atsma is toegetreden tot gilde van mensen van wie het interessant is dat ze nog een kind krijgen.
• Steve Martin beschuldigt André van Duin van plagiaat. Bedenk uw eigen grap.
• Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog een voorstelling in de Hollandsche Schouwburg. Nou ja, voor de tweede keer voor het eerst, heel vervelend om daar nu de aandacht op te leggen.
• Geen hakken meer in het Theater van Dionysos in Athene! Benieuwd wanneer Oerol volgt.
• Cees Langeveld wordt hoogleraar. Herhaalt oud nieuws.
• En om af te ronden met iets opbeurends: de nominaties voor de Musical Awards.

Lees meer

Is ‘Mirad, een jongen uit Bosnië’ daadwerkelijk het Beste Toneelstuk Aller Tijden? Het stuk van Ad de Bont staat -toch wel bijzonder onverwacht- op dit moment op de eerste plaats in de verkiezing van het Beste Toneelstuk Aller Tijden georganiseerd door Moose en TM.

Maar de voorsprong is klein, en de verkiezing is nog niet voorbij. Stem nu! Vindt u het welkome gerechtigheid voor het Nederlands jeugdtheater? Stem, en maak de voorsprong van Mirad groter! Vindt u het een schandelijk voorbeeld van Nederlandse benepenheid? Stem dan op het stuk dat de titel volgens u wél verdient!

Maar doe het wel snel! Op woensdag 20 mei sluit de stembus. De einduitslag wordt op of rond 1 juni bekend gemaakt op Moose en in TM.

Dit is de tussenstand van vandaag:

1. de Bont – Mirad, een jongen uit Bosnië
2. Shakespeare - Hamlet
3. Beckett - Wachten op Godot
4. Albee – Who’s afraid of Virginia Woolf
5. Kushner – Angels in America
6. Lanoye & Perceval – Ten Oorlog
7. Sophokles – Antigone
8. Shakespeare – Midzomernachtsdroom
9. Tsjechov - De Kersentuin
10. Claus – Vrijdag

Lees meer

Wat een fantastische rel rond Albert Krielen in Nijmegen! Voor wie het niet gevolgd heeft. Krielen blijkt niet ex-piloot, ex-Shell-directeur en ex-wethouder, maar inmiddels wél ex-schouwburgdirecteur (en dat alles door zijn ex-traordinair declaratie-gedrag). Meer in de Gelderlander, Volkskrant, NRC.

De misdaad tiert welig in theaterland: van heel naar (overval op Schouwburg Amstelveen) tot wie kaatst moet de bal verwachten (Cabaretprijs van Theo Maassen gestolen). Misdaden van een heel andere orde in het jeugdtheater: de fusie van Huis a/d Amstel en Wederzijds heeft een naam: De Toneelmakerij…

Gelukkig is er ook een soort van verlossing. In een ongekend openhartig persbericht laat Dood Paard weten dat mede-oprichter Oscar van Woensel uit de groep stapt: "Sinds februari 2008 heeft hij niet meer bij Dood Paard gewerkt vanwege verslavingsproblemen. Inmiddels is hij afgekickt van zijn heroïneverslaving. (…) Hij gaat vanaf nu zijn eigen weg en gaat zich op zijn werk als schrijver en docent op de Theaterschool richten. Daarnaast doet hij een opleiding Biologisch Dynamische landbouw te Driebergen."

Verder in het nieuws: de media zijn stervende, kunsteditie. Minder recensies in de kranten, Kunstof TV en Opium TV hebben ook al zwaar,  in de VS is het allemaal nog veel erger, en dan gaat Gabriel Byrne ook nog roepen dat theater dood is. Daar hebben we maar één ding op te zeggen: "You give me one good reason why I shouldn’t kill you right now." Gelukkig is het nieuwe nummer van Lucifer online. Dat ook al over het kwaad gaat…

En verder:

• Bob Wilson en Rufus Wainwright doen een remake van Dark Lady in Berlijn. Echt niet nodig jongens…
• Jos Brink terug in Carré, in brons
• Interview met Jan Jaap Knol, directeur van Superfonds2
• Jan Arends, toneelschrijver
• NDT bestaat… hoeveel jaar is goud ookalweer?
• Theater, ik stel u voor: het klimaatprobleem. Zullen we afspreken in Rotterdam?

Lees meer

Hoera! De nieuwe Schouwburgzaal is open!
De basics staan hier, maar gedurende middag en avond viel nog het volgende op:

• Het is echt best wel nog niet af
• De zaal is echt heel erg mooi
• Cor Schlösser is heel blij dat de Melkweg nu een werkende ophaalbrug heeft
• Ik voorzie best nog wel wat problemen in de exploitatie tussen schouwburg en Melkweg
• De repetitieruimtes/green room van TGA zijn echt wel glamourous, vooral het enorm hoge balkon naast de keuken, waar vanmiddag Halina Reijn en Eelco Smits al tekst aan het repeteren waren.
• De architectuur van de kantoren zal een eventuele fusie tussen schouwburg en TGA niet in de weg staan
• De brom van de airco en/of dimmers is nogal hard; wellicht nu extra omdat in de voorstelling geen afstoppingen worden gebruikt. Wellicht omdat de installatie nog niet af is ;-)
• Tijdens de voorstelling zijn alle publieksgeluiden best wel heftig; dat verhoogt het saamhorigheidsgevoel, maar het ouderwets hoestende schouwburgpubliek moet duidelijk nog even wennen
• Ik hoor van verschillende kanten geruchten dat Melle Daamen vertrekt als directeur/een nieuwe baan heeft aangeboden gekregen. Hij zal nu natuurlijk daar niks over zeggen, maar wees niet verbaasd als je daar binnen een paar maanden meer over hoort.
• Het podium is ongeveer even groot als de lijstopening van het Muziektheater
• Thomas Ostermeier gaat een voorstelling maken bij TGA (Whoohoo!)
• Joachim Robbrecht gaat voorstellingen maken binnen TA2. Of was dat oud nieuws?
• Ivo van Hove wil later een voorstelling maken in beide zalen tegelijk; zoiets als Huis en Tuin of zo; hij deed er lekker geheimzinnig over
• Van Hove heeft nog één vacature in het tableau: een jonge actrice
• De hangende foyer heeft een bijnaam nodig. Badly. Iets als ‘De ramen van Daamen’, maar dan beter. ‘Melle’s vensterbank’? ‘Daarboven met Van Hove’? Nee?
• Hét meeting point is dus niet de foyer, maar het merkwaardige knooppunt van trappen en gangen direct naast de zaal, een verdieping lager.

 Foto: Digidaan; op zijn website veel meer.

Lees meer

De eerste aankondigingen voor volgend seizoen komen los, maar de vroegste vogels zijn meestal niet de fraaiste. Wat bezielt Beeldenstorm bijvoorbeeld om Ko van Dijk te gaan naspelen? Idem HNT met Pasolini? En hoe vaak moet Wilbert Gieske nog sterven? En De Theatercompagnie? En Theu Boermans? En het moslima-vrouwenvak in Theater Zuidplein; goed idee/slecht idee? Gelukkig bleek de klapkunstschaats van Holiday on Ice een (geestige) 1-april-grap.

Vrolijker worden we van de Razende Repertoire Revue van Laura van Dolron bij HNT gaat maken. Of dat Oerol en de NS gaan samenwerken.

Verder werden de afgelopen weken drie grote kwesties aan de orde gesteld:

• Wordt het jeugdtheater een risicoloze richting opgeduwd?
• Wat wordt de bijnaam van de nieuwe Rabozaal? Karin Veraart doet een voorstel.
  
• En in diezelfde schouwburg: Is Stanislavski eigenlijk wel leuk? (Daar moeten we zeker snel op door)

En verder:

• In lintjes: Brigitte Kaandorp 
• In megalomane cultuurbouwplannen in het zuiden: Maastricht
• In ternationaal: Groningen
• Poppenspeler op de Dam, een carrière voor u?

Lees meer