Vier mensen komen in een hotel bijeen omdat hun (schoon)moeder jarig is maar mogelijk ook sterft. Dat samenzijn gaat gepaard met drank, veel drank. Het verhaal wordt verteld door een twintigtal scenes (sommige duren maar enkele seconden), onderbroken door blackouts. Maar een echt verhaal is het niet: het gaat nergens heen. Het enige verloop in het stuk is de toenemende dronkenschap. Dat levert zowel enkele hilarische als treurige momenten op, maar veel meer is het niet. Het kabbelt wat voort tot een einde dat geen echt einde is. En dan vraag je je af of je nog moeite wil doen om hiervoor naar het theater te gaan…

Een niet zo best stuk. Een niet zo geweldige regie. En dan moet je er als acteur maar iets van zien te maken. Da’s moeilijk, zie je bij Els Ingeborg Smits. Ze staat af en toe dingen te doen waar ze zelf niet in gelooft. De teksten die ze laat horen komen vaak regelrecht van de schrijftafel. Kees Hulst moet de voorstelling dragen en doet dat met verve. Met veel oog voor details zet hij een sullige echtgenoot neer die al jaren met een zeurende Kenau getrouwd is. Maar Kenau is zo ongeloofwaardig (waarom is hij ooit met die vrouw getrouwd, vraag je je af) dat de interesse alleen maar bij Kees Hulst blijft hangen.

Sommige stukken kun je beter ongespeeld laten.

Agamemnon komt met zijn oorlogsbuit Kassandra thuis en treft daar zijn vrouw aan met haar minnaar. Later worden de thuiskomers dood aangetroffen.

Tekstschrijver Erik Snel heeft dit drama uitgewerkt tot een tragikomedie. In soms flitsende dialogen ontrolt zich het verhaal tot het onafwendbare - want voorspelde - einde. Dennis Coenen speelt, gezeten in een rolstoel, Agamemnon. Hij doet dat bijna als een cabaretier: met grappen en snelle schakelingen. Het kost hem geen enkele moeite ons, het publiek, in te pakken. Natuurlijk, hij speelt een rat, maar een zeer beminnelijk rat. Hij krijgt nog wel weerwerk van Klytaimestra, zijn vrouw, maar uiteindelijk draait het toch allemaal om hem. En als hij tenslotte gedood is hebben we toch een beetje het idee dat we naar de Dennis-Coenen-show gekeken hebben. Erg vermakelijk, maar niet meer dan dat.

Geweldige, ontregelende komedie met heel scherpe randjes. Een gloedvol maatschappelijk betoog gestoken in een spetterend theatraal jasje. Aanvankelijkt lijkt het een aanval op de amusementsindustrie van Joop en de zijnen, maar allengs word je als toeschouwer steeds vaker op het verkeerde been gezet. De acteurs van de Vroedt laten je onze zekerheden en waarheden uit zo veel verschillende hoeken zien dat aan het eind van de avond de nodige twijfels de kop hebben opgestoken. Een voorstelling van twee uur waar naar mijn idee geen regel te veel in staat.

Stel, je bent jarig en je krijgt een schitterend verpakt cadeau met daaromheen een duizelingwekkend mooie strik. Je maakt het heel voorzichtig open en er blijkt niets in te zitten. Dat gevoel had ik na het zien van deze voorstelling. Prachtige beelden: de dansers in soms zeer opvallende kostuums voor een halfrond wit decor waarop allerlei kleurrijks geprojecteerd wordt. En afgezien van een enkel bijzonder duet (heel speciaal: twee vrouwen die met de halzen aan elkaar lijken te zitten) zijn het alleen maar mooie plaatjes. Soms ook nog wat flauwe grappen met als dieptepunt een soort riddergevecht, waar menig dorpsfeestimpressariaat de neus voor zou ophalen. Er is schoonheid en er is zeker techniek, maar inhoud blijkt schrijnend afwezig.

Twee choreografiën. Als eerste Intermezzo van Giulia Mureddu, “een fysieke studie naar het verlangen contact te maken met de ander”. Een nogal vaak gebruikt etiket. De korte productie heeft erg weinig waaraan je de volgende dag nog eens denkt. Behalve dan misschien een opvallend expressief dansende Braziliaanse stagiar, Ricardo Rus Da-Silva.

Vervolgens Trip En Masse van het choreografencollectief White Horse. Een stuk over massa, hysterie, fanatisme., agressie. Een orgie van ritmisch, stampend geluid, geschreeuw en zwetende lichamen. De negen dansers bewegen zich vaak als een grommend, grauwend blok en hebben de monden bijna de hele voorstelling wijd open. Een ware uitputtingsslag. Niet alleen voor de dansers, maar ook voor het publiek. Als de groep enkele minuten voor het einde op de vloer is neergezegen en een danser zegt dat er voor ons nu de gelegenheid is om iets te zeggen, zwijgen we. Zo mooi, zo’n nog navibrerende stilte.

De groep bestaat 25 jaar, dus er moest iets speciaals gebeuren. Iemand heeft ongetwijfeld geroepen: iets actueels, waarna De Verlichting niet meer te vermijden was. En hoe pak je dat aan: je struint naar hartelust het internet af, slaat er nog wat geschiedenisboeken op na en je hebt een lading feiten en aardige weetjes. Dat hussel je flink door elkaar, gooit er een aantal grappen en een enkel liedje doorheen, vergeet vooral dat stukje publieksparticipatie niet en klaar is Kees.

Het resultaat is een nogal saaie, en ondanks het onderwerp, oppervlakkige voorstelling. De enige lichtpuntjes zijn het bijna introverte spel van Dick van den Toorn en, als tegenhanger, het explosieve acteren van Marcel Musters. De laatste roept meer dan eens: ik wil geraakt worden! Ach, als dat eens zou kunnen…

Drie dansers, herhaaldelijk vallend, worstelend met weerstand, reeksen van korte, repetitieve bewegingen. Een stampend, bijna machinaal klinkend geluidsdecor. De borende blikken van Cecilia Moisio.

Ook in deze choreografie van Ann Van den Broek (mijn zwartste tot nu toe, zegt ze er zelf over) is de sfeer van verlatenheid en eenzaamheid volop aanwezig. Slechts één moment rust er een hand op een schouder, een heel klein lichtpuntje in een zeer indrukwekkende, maar sombere voorstelling.

“Modern volkstoneel”, vermeldt het programma. Maar na zo’n dikke twee uur blijft alleen volkstoneel over. En nog vrij vervelend ook. Met schrappen en styleren zou er nog iets van gemaakt kunnen zijn, maar nu…

Tussen al het geschreeuw (volk schreeuwt kennelijk veel) en daardoor regelmatige onverstaanbaarheid (volk spreekt ook altijd met een accent) blijft alleen Michiel Nooter overeind. Zijn fysieke spel heeft ervoor gezorgd dat ik ook het deel na de pauze gezien heb.

De groep blijkt voor een volgende productie nadrukkelijk samenwerking met amateurs te zoeken. Niet zo’n slecht idee: kan regisseur van Hoof nog wat bijleren.

Na de oerversie die Bausch in 1978 maakte voor professionele dansers en de versie voor 65-plussers, nu dan nogmaals Kontakthof, maar dan voor jongeren. Heel logisch eigenlijk, want het om elkaar heen draaien, aantrekken en afstoten speelt juist op die leeftijd vaak een overheersende rol.

Maar waarom begrijp ik niet waarom iedereen zo jubelt over deze productie? “De jongeren laten heel veel van zichzelf zien”. Nou, ik zie dat niet. Ja, een handvol van de zesentwintig wel, maar bij het afbuigen zie ik gezichten die me eerder niet of nauwelijks zijn opgevallen. En het was toch een lange - te lange - voorstelling. Ik zie ze alleen maar keurig dingen doen die ze ingestudeerd hebben, die eigenheid vind ik vaak ver te zoeken.

Dat geldt dus niet voor die handvol en al helemaal niet voor een zeer dun, maar zeer opvallend meisje: Joy Wonnenberg. Haar bewegen en acteren is zonder enig compromis. Als zij op de vloer staat vult haar fragiele lijfje de hele Rabozaal. Er zijn momenten dat de hele groep energiek danst, maar ik zie er niks van, ik zie alleen maar Joy. Eindapplaus: het publiek juicht en jubelt. Ik begrijp het niet. Of zouden ze dat alleen doen voor Joy?