Met verbazing gekeken naar deze voorstelling waarin “ook nu het politieke element niet ontbreekt”. Tja, als je een voorbijkomende foto van Bush al als zodanig bestempelt, dan is dat element aanwezig. Wat ik zie is een choreografie die opgedeeld is in een enorme hoeveelheid, vaak ultra-korte scènes. Een beetje het spookhuis-op-de-kermis-effect. Er wordt vooal heel veel gerend, met grote voorwerpen overgegooid en praktikabels in hoog tempo opgebouwd om te dienen als tafel of bed. Voor zover het zichtbaar is door al die donkerslagen ga je toch steeds meer herhalingen zien. Herhalingen die op mij niet de indruk maken de beelden te versterken. Tussen al dat gehol en geschreeuw door staat er enkele keren een meisje stil op een tafel. Weliswaar heel kort, maar wat een verademing. Het hele pandemonium mondt uit in een gooi- en smijtpartij, waarbij zelfs emmers verf over de performers uitgestort worden.

De timing van dit alles is perfect, maar wat moeten we toch met deze lege doos die de zo politiek geëngageerde choreografe ons aanbiedt?

In het eerste deel van dit tweeluik dansen drie mannen (vreemd: in een publiciteitsfoto waren het nog drie vrouwen) een heel minimalistische choreografie. De bewegingen zijn aanvankelijk heel klein, worden langzaam wat groter, maar blijven zeer strak en op onderdelen van secondes getimed. Heel knap en in zekere mate ook wel intrigerend, maar ‘t blijft afstandelijk. Je zit naar een bewegend plaatje te kijken waar geen spatje emotie vanaf komt. De dansers hadden ook robots kunnen zijn.

Na de pauze staat Hiroaki Umeda zelf op de vloer. Zijn solo versterkt dat robotidee alleen maar. Hoe het werkt mag Joost weten maar hij zet zijn spierbewegingen om in signalen voor een computer die de vloer en achterwand en soms alleen de performer voorziet van ontelbare lichtpuntjes. Die kunnen niet alleen alle kanten op bewegen maar ook in snelheid variëren. Je weet niet wat je ziet, je voelt je in een science-fiction-film beland. Tot je op een gegeven moment alle variaties van de lichtpuntjes wel gezien hebt en je lijdzaam de rest van de performance en de zeer aanwezige geluidsband ondergaat. Technisch ongetwijfeld ongelooflijk geavanceerd, maar ik wil eigenlijk gewoon mensen van vlees en bloed zien dansen…

Humor is iets dat jammer genoeg ontbreekt in veel hedendaagse kunst, vinden choreografen/performers Monnier en La Ribot. Humor heeft hen samengebracht en het resultaat is te zien op het festival Julidans.

En hebben we gelachen? Was ‘t maar waar.

De voorstelling begint met minutenlang zogenaamd gegrien voor een microfoon, afgewisseld met het plaatsnemen in een fauteuil. Dan krijgen we ook nog wat beweging van de dames te zien. Er wordt eindeloos lang met een “plank” gesjouwd, waar bij elke draai de ander geraakt wordt en valt. ( Bij Laurel en Hardy kun je zien dat dit wèl leuk kan zijn.) Eentje heeft nog even een trechter op het hoofd, er wordt eens een doek naar beneden getrokken en er worden langdurig knieën ontbloot en bedekt.

En hebben we gelachen? De zaal blijft behoorlijk stil.

Aan het eind van de voorstelling staan de dames achter op ‘t toneel, ieder op een krukje, en filosoferen ze hardop over het vrouwzijn. Dan hoor je regelmatig een lachje uit de zaal en dat is dan voornamelijk te danken aan La Ribot. Voor haar is misschien nog een toekomst weggelegd als standup comedian, hoewel de boterham niet rijkelijk belegd zal zijn.

Wat doet zo’n voorstelling toch op een kwaliteitsfestival?

Elf dansers die springen, vallen, zich vaak als een kluit jonge voetballertjes over de vloer bewegen, in trio’s of duo’s stoeien, omhelzen, vechten. Leuk om er tien minuten naar te kijken. Maar de voortdurende herhalingen die je in de kluwen ziet maken het er niet interessanter op. Halfweg wordt er even gepauzeerd met een stukje sinaasappel, enkele doorweekte T-shirts worden vervangen en daar gaan we weer.

Op het eind wordt het wat rustiger. Langzaam kruipt de groep naar voren, oerwoudgeluiden worden ten gehore gebracht, er worden wat billen en borsten ontbloot en dan gaat de groep met het nodige misbaar door de zaal (effect! effect!) af. Wat hebben we nu gezien? Eigenlijk niets. En dan schijnt Rodrigues toch een van de grootste dansvernieuwers van Brazilië te zijn….

Vijf vrouwen verbeelden een brede varieteit aan onderlinge relaties in een choreografie die -behalve het eerste, trage en wat saaie deel - bol staat van een tomeloze energie. Omarsdóttir heeft zich onder meer laten inspireren door heavy-metal-muziek (headbangen vindt ze een van de fijnste bewegingen) en horrorfilms. De nu en dan zeer heftige en soms oorverdovende scènes worden afgewisseld met mooie, intime momenten, bijvoorbeeld waar de vrouwen elkaars haar borstelen en invlechten. De bijna onuitputtelijke energie van de zwangere Omarsdóttir is nog eens goed te zien en te horen als zij, bijna op ‘t eind, een lied schreeuwt dat meerdere toeschouwers enigszins dizzy achterlaat. Of zou dat toch van die toneelrook komen die anderhalf uur lang de vloer wordt opgeblazen?

Aan de acteurs ligt het niet: mensen als Helmert Woudenberg en Porgy Franssen kun je om een boodschap sturen. Aanvankelijk lijkt het dan ook op een wat wrange komedie uit te draaien waarin enkele mannen zich op de afdeling hartbewaking van een ziekenhuis bevinden. Maar al snel mengt de realiteit zich met dromen of hersenschimmen en is er eigenlijk geen touw meer aan vast te knopen. Het ene moment zit men in een vliegtuig dat naar Bremen gaat, of toch niet, het volgende moment zit er eentje met de verpleegster boven in het rek dat tussen wat musici en de acteurs staat, dan ligt men weer keurig in de ziekenhuisbedden en zingt aaaaaaah. De teksten helpen je ook al niet om er iets van te begrijpen en dan kijk je maar eens steels op je horloge.

Wat zou ‘t toch leuk zijn om weer eens die onbedwingbare lust te hebben een staande ovatie te geven. En later nog eens na te genieten…

Een danser stopt het uiteinde van een rolmaat onder z’n voet, trekt de rolmaat helemaal uit en tilt vervolgens z’n voet op. Niet leuk? Een andere danser bestrooit zichzelf en de vloer met een lading confetti en gaat er later, het hoofd als stofzuiger gebruikend, doorheen. Niet interessant? Een danseres neemt een borduurwerkje ter hand. Niet mooi? Vier dansers plagen elkaar door op mondharmonicaatjes te blazen. Niet boeiend?

Wie dit, net als ik, allemaal humbug vindt, moet in ieder geval niet naar deze voorstelling. Als er tussen de flauwiteiten door gedanst wordt, is het vaak oninteressant en slordig. De choreografie getuigt nogal eens van gebrek aan ideeën, bloedarmoede. De enige reden dat de groep niet het volle quotum tomaten krijgt is de soms prachtige muziek van Ligeti, Bach en Widor.

Een absurde komedie over de tijd waarin we leven, zegt het programma. Tja. In een aantal scènes zien we een mengelmoes van onderwerpen voorbijkomen. De acteurs zijn verkleed als vrouw en gaan in de weer met teksten die bol staan van de clichés. Alles gaat op de haha-toer. Nergens wordt het vilein of zelfs maar treurig. Door de bank genomen dus vrij saai.

Lichtpuntjes zijn een aantal sterke mime-momenten van Michiel Nooter. Vooral zijn poging een spagaat te maken is een klein pareltje. Nooter is trouwens een acteur die, door alles net wat groter te maken, soms tegen ‘t absurdisme aanleunt. Wim Bouwens kan prachtig spelen maar is in een “stuk” als dit minder goed op z’n plek. In tegenstelling tot Nooter blijft hij een verklede man. Je vraagt je af waarom Keesen&Co deze bij elkaar geharkte improvisaties uitbrengt. Je zit nu alleen maar te kijken naar twee acteurs die hun kunstje doen. Jammer.

De voorstelling begint met een feestje waarbij het feestvarken allerlei cadeaus krijgt, die dan weer de hebzucht van andere gasten opwekken. Tamelijk voorspelbaar loopt de feestelijke bijeenkomst uit de hand en onstaan er twee kampen die elk zoveel mogelijk spullen trachten te bemachtigen. Soms met listige trucjes, soms met geweld. Maar ook dan ontspoort het verder en is het ieder voor zich. Dat levert een erg leuke scene op (eigenlijk de enige) waarin niet alleen de begeerde artikelen regelmatig laag overkomen, maar ook zulke heftige vechtpartijen onstaan dat je je afvraagt hoe vaak er gewonden vallen tijdens deze tour.

Dan wordt het stil en verschijnen geleidelijk de spelers weer op de vloer, nu geschminkt en met clownsneuzen op. Men steelt, tracht te stelen, onderhandelt over de prijs van de begeerde spullen en dan wordt er ook nog erg veel geschreeuwd. Het is allemaal bijzonder saai. Het heeft een schuifdeuren-niveau dat je van deze groep niet gewend bent. Er is geen enkele verrassing meer, er wordt alleen maar herkauwd. Gênant.

Wat een saai stuk. Heeft toch ooit de Pulitzerprijs gewonnen, 35 jaar geleden. Misschien keken we toen wat anders tegen sommige dingen aan. Wat ik nu zag: een kibbelend stel. Alweer. En de opkomst van een paar hagedisachtige wezens. En dan gaat het stuk over de angst voor verandering. Geeuw.

Wat me vooral bezig hield was het ver over-the-top spel van Monique Kuijpers. Dat ADHD-gedoe irriteert bijzonder. Zou de regisseur tijdens een repetitie niet eens hebben kunnen zeggen: doe nou eens negentig procent minder? Nu werd je horendol van het slaan op een bovenbeen, het stampen met een voet en de verregaande bekkentrekkerij. En of je wilt of niet, je blijft er naar kijken, terwijl haar tegenspeler veel interessanter is in zijn spel. Less blijft more!