Twee mannen uiten via de omweg van een filosofisch gesprek hun vriendschappelijke gevoelens voor elkaar. In het begin denk ik nog ‘goed geschreven die dialoog’. Maar na zo’n twintig minuten verandert dat. Dan begint het me te irriteren dat er niks nieuws meer wordt gezegd.

De mannen pakken twee stoelen. Zittend gaan het verder. In hetzelfde stramien. Het kabbelt voort. Net als ik wanhopig denk ‘bij cabaret zou je nou tenminste even een liedje krijgen!’, klinkt er muziek (waarom moet ik ineens aan cabaret denken, ik ga nooit naar cabaret).

Eindelijk. De vrouwen worden ingezet. Er wordt een contrapunt gecreëerd. Even helpt dat. Totdat ook die ingreep is uitgewerkt. En de lichtheid van de tekst weer begint te wegen. De trucjes gaan me plotseling ook ergeren. Stefaan Van Brabandt richt zich voor de zoveelste keer tot me met ‘nee, nee, nee…’ Alsof ik hem verkeerd heb begrepen! Alsof we cabaretpubliek zijn!

Ach, uiteindelijk zijn het natuurlijk niet de trucjes die me storen, is het niet het schematische waaraan ik me erger. Wat me aan de voorstelling niet bevalt is dat met kunst- en vliegwerk een aardige tekst voor hooguit een half uur wordt uitgesmeerd over anderhalf uur.

AANMODDERENDE SCHOONHEID

van: De Koe auteur: Stefaan Van Brabandt m.m.v. Michael Vergauwen en Peter Van den Eede met: Sofie Palmers, Stefaan Van Brabandt, Marie Vinck en Michael Vergauwen gezien: 14 maart 2009 - Haarlem, Toneelschuur

Het menselijke tekort op een haast ondraaglijk lichte manier verbeelden, het is zowat het handelsmerk geworden van de Belgische toneelgroep De Koe. Met “Laat op de avond na een korte wandeling” heeft dit Antwerpse theatergezelschap opnieuw een gouden kalf gebaard: anderhalf uur lang slagen de spelers er op hun eigen onnavolgbare manier in om algehele wanhoop, onvermogen en tristesse te laten baden in een heerlijk, warm en verfrissend bad van humor en herkenning.

“Laat op de avond na een korte wandeling” schetst een schrijnend sociaal portret van de ambivalentie van menselijke relaties. De voorstelling is niet meer (maar ook niet minder) dan de gesprekken ‘laat op de avond na een korte wandeling’ tussen twee boezemvrienden, beeldend kunstenaar Eric Deruyck en kunstcriticus Lieven Tack (die namen alleen al!), en hun vrouwen Els en Katrien. In een kraakwit, arty-minimalistisch decor en uitgedost in extravagante design-kostuums filosoferen de personages volop over wijn, kunst, de noodzaak van een bewust leven en het belang van vriendschap. Vooral die vriendschap is voor de twee vrienden een heikel punt. Zo vindt Eric vriendschap een te banaal begrip voor wat de vrienden met elkaar hebben. Wel meermaals wordt er gesuggereerd dat er meer tussen de zelfverklaarde beste vrienden aan de hand is dan vriendschap. Maar ook hier blijft alles veilig onuitgesproken. Dat maakt deze voorstelling zo uniek en bijzonder: alles speelt zich onderhuids af en wordt slechts uiterst subtiel gesuggereerd.

De sterke, jonge cast (Michael Vergauwen, Marie Vinck en Sofie Palmers) wordt vol bravoure aangedreven door -ouwe rot bij De Koe- Stefaan Van Brabandt. De toon is steeds speels, maar daarom niet minder beklijvend. De ontroerende humor zit hem vooral in de akelig herkenbare karakters en de geloofwaardigheid van de absurdste situaties en misverstanden.

De hele voorstelling lang ben je getuige van letterlijk en figuurlijk aanmodderende mensen en gesprekken, met erg geestige dialogen die zo uit de beste Woody Allen-films kunnen komen. De gesprekken leggen gaandeweg steeds meer een gedeeld gemis bloot. De vier personages willen bovenal beminnen en bemind worden, maar staan zichzelf hierbij in de weg. Niemand staat onbezoedeld in het leven, zo blijkt, hoe krampachtig ze de schijn van puurheid ook willen hooghouden. Hoe later op de avond, hoe meer het witte decor en de kostuums besmeurd raken onder de modder. Hoe groter de wanhoop wordt. En hoe pijnlijker het besef van totale eenzaamheid.

De laatste scène tenslotte (met het verrassende, “prachtige einde”) is buitengewoon aangrijpend en maakt van “Laat op de avond…” een ronduit verbluffende voorstelling.

WARD DE DUVE