Jaren twintig vorige eeuw, ongeschoolde arbeider en studerende rijkeluisdochter? Hmm. En dan ook nog een groteske stijl? Toch gegaan. En daar heb ik geen spijt van. Al in de eerste van de acht scenes, bij het duet voor stem en trombone, ben ik om. Want het blijkt een strak geensceneerde voorstelling met een verbluffend mooie balans tussen muziek en acteren. De beste van de vijf regies van Arie de Mol die ik heb gezien. De muziek van Frank van Berkel en zijn mannen overtuigt, en de vertaling van Rob Klinkenberg is actueel en heel smakelijk. De inhoud? Nee dat doe ik niet. Nou goed dan, een tipje van de sluier. Een mager nufje van het eersteklasdek wil perse naar het benedendek, naar de machinekamer, waar stoere stoker haar diep in de ogen kijkt. Ze valt flauw. Ook stoere stoker raakt uit zijn evenwicht. Medestokers porren het vuurtje op, ze vertellen hem dat ze hem een harige aap noemde. Woest verlaat hij het schip, zijn natuurlijke habitat. Dure winkelstraat, gevangenis, vakbond, nergens is hij op zijn plaats. Wat blijft er nog over? Zou er dan niemand zijn die hem begrijpt? Hij denkt van wel. Wie dat is, ga ik natuurlijk niet verklappen. Maar als je het nieuws de laatste weken een beetje hebt gevolgd, moet je wel een vermoeden krijgen.
Een zinderende voorstelling, muziektheater waarbij tekst en muziek zo organisch samengaan alsof de schrijver (Eugene O’Neill) het zo bedacht heeft. Niets van dat alles: regisseur Arie de Mol heeft met vijf musici en vijf acteurs een dijk van een voorstelling neergezet. Met een ongekende energie vertellen ze het verhaal van een underdog die het, ondanks alle pogingen, niet red.
Prachtige muziek, mooi rauw acteren, en de mooiste versie van de Internationale die ik ooit gehoord heb.
Ik zat afgelopen week in Dordrecht samen met een halfvolle zaal naar deze prachtvoorstelling te kijken. Toneel en muziek vloeien in elkaar over, en de heerlijke acteurs zijn stuk voor stuk (Ali Ben Horsting, Joep van der Geest, Yonina Spijker, Bart Klever, Gusta Geleijnse) geweldig.
Deze voorstelling verdient het om door een zo groot mogelijk publiek gezien te worden. Gaat kijken, veel plezier!
Arie de Mol timmert de laatste tijd in den lande stevig aan de weg. Maar zijn mooiste voorstelling van dit seizoen maakte hij thuis, bij zijn eigen Els inc. Met THE HAIRY APE waagde hij zich aan elektrisch muziektheater en het resultaat is zeldzaam geslaagd huwelijk waarin muziek en toneel elkaar gestalte geven en het geheel meer is dan de som der disciplines. Een vijfmans formatie o.l.v. Frank van Berkel speelt twee uur lang een groovy jazz-post-rock met Beefhartiaanse inslag. Het geeft de hoofdpersoon een bonkend hart en de hele voorstelling elektriserende lading. De vijf acteurs worden er door opgezweept tot geestig, rauw, ontroerend spel. Het is nogal een boosaardige stoet personages die voorbijkomt in dit minder bekende stuk van O’Neill. Het vertelt het lijdensverhaal van een kwetsbare ruwe bonk die vernedering op vernedering ondergaat. Zijn wraaklust leidt alleen maar tot verdere vernederingen en kost hem uiteindelijk z’n kop. Een pijnlijke parabel over een kansloze underdog, een gegeven waarvan de actuele duiding in deze voorstelling ook voelbaar wordt. Ondanks die tragische dimensie kwam iedereen er vrolijk uit. En even energiek als de muziek. Ieder die zich boven de aap verheven voelt moet dit gaan zien.