(Om wachtwoordverliestechnische redenen nu pas geplaatst)

Was het de tekst? Iets zorgde ervoor dat ik niet werd geraakt. Het had iets stroefs, gisteravond. Het spel was zo ontzettend spel. We hebben hier met Heel Grote Acteurs te maken en dat zullen we weten ook, zoiets. Mijn buurvrouw merkte op dat het treurende zoontje bij het lijk van Ajax geloofwaardiger was dan de treurende moeder.

Natuurlijk had het stuk z’n goeie momenten en z’n goeie keuzes. Het slepen met de schapen is al aangehaald. Het decor was inderdaad misschien niet het meest praktische, maar visueel en symbolisch wel erg sterk gekozen. Ajax en Tekmessa hadden zeker hun momenten. Sommige stukken monoloog van Teukros waren indrukwekkend. De entree Agamemnon was zo magistraal dat ik Hugo Koolschijn heel even tot ‘momenteel Neerlands beste acteur’ uitriep.

Sowieso was het laatste deel van de voorstelling het sterkst, en daarom ging ik toch tamelijk voldaan de zaal uit. Nog niet zo lang geleden was ik bij vlagen totaal overdonderd door het spel van enkele van dezelfde Grote Namen in Romeinse Tragedies. De daardoor ontstane hoge verwachtingen heeft Ajax gisteren niet waargemaakt. Maar een heel aardige voorstelling was het.

‘Ik ben naar Ajax geweest,’ riep ik de dag na de voorstelling.
‘Hoeveel hebben ze gespeeld?’ vroeg de ander die niet begreep dat Ajax ook een Griekse krijger is waar over een voorstelling is gemaakt door Toneelgroep Amsterdam i.s.m de Theatercompagnie.
Ajax is een krijger (of een god, dat is me nog steeds niet duidelijk) die voor de gek wordt gehouden door de gpdin Athene. Hij voelt zich zo in zijn eer aangevallen dat hij besluit zelfmoord te plegen.
Als eerste het decor, waar ik erg onder de indruk van ben. Het is zo bijzonder dat het nauwelijks uitteleggen valt.
Hans Kesting is een topper en draagt de voorstelling.
Maar voor de rest was het niet eens zo goed, Halina Reijn was niet de ster waar iedereen het over heeft.
Ook René van Zinnicq Bergmann was niet overtuigend als Odysseus. Van Zinnicq Bergmann kwam onzeker over terwijl Odysseus toch iemand die zeker van zichzelf was.
Maar het ergste was toch de verstaanbaarheid van sommige acteurs. Zelfs met de zendmicrofoontjes waren ze niet te verstaan.
Jappe Claes bijvoorbeeld, speelde sterk met zijn houdingen en uitdrukkingen, maar aan zijn tekst was niks aan vast te knopen. En dan ben je directeur van toneelschool Amsterdam. ARTICULEREN leer je in de eerste les als je toneel gaat doen.
Ook Anneke Blok, zij vertolkt de tol van Athene, is niet te verstaan. En dan moet je nagaan dat ze wel een Theo d’Or heeft gewonnen.
Is het dat de acteurs echt niet meer een hele zaal kunnen bereiken of dat ze vertrouwen op de zendmicrofoontjes die dus niet voldoen aan de eisen.
Ik zat op een van de middelste rijen, dus achter was er helemaal niks van te verstaan geweest.
Begrijp me niet verkeerd, het is een goede voorstelling, maar de acteurs speelde op deze dag niet naar vermogen.

Ik was eigenlijk wel te spreken over Theu’s ‘Ajax’. De voorstelling heeft een weldadig soort pathetiek die onverwacht goed past bij de klassieke tragedie. Sneeuw, bloed, kleine jongetjes, grote zwaarden; Kill Bill is er niets bij.
Wel jammer dat het halverwege verandert van een goeie TGA-voorstelling (met een mooie tranentrekkende scène tussen Hans Kesting en Halina Reijn) naar een middelmatige TC-voorstelling (met een verkeerd gecaste Mike Reus tegenover een Harry van Reijthoven die denkt dattie nog op de set bij Klokhuis staat). Maar laten we aardig zijn voor Theu: hij is onze enige hoop in het post-Ivo tijdperk…

Was het de tekst? Iets zorgde ervoor dat ik niet werd geraakt. Het had iets stroefs, gisteravond. Het spel was zo ontzettend spel. We hebben hier met Heel Grote Acteurs te maken en dat zullen we weten ook, zoiets. Mijn buurvrouw merkte op dat het treurende zoontje bij het lijk van Ajax geloofwaardiger was dan de treurende moeder.

Natuurlijk had het stuk z’n goeie momenten en z’n goeie keuzes. Het slepen met de schapen is al aangehaald. Het decor was inderdaad misschien niet het meest praktische, maar visueel en symbolisch wel erg sterk gekozen. Ajax en Tekmessa hadden zeker hun momenten. Sommige stukken monoloog van Teukros waren indrukwekkend. De entree Agamemnon was zo magistraal dat ik Hugo Koolschijn heel even tot ‘momenteel Neerlands beste acteur’ uitriep.

Sowieso was het laatste deel van de voorstelling het sterkst, en daarom ging ik toch tamelijk voldaan de zaal uit. Nog niet zo lang geleden was ik bij vlagen totaal overdonderd door het spel van enkele van dezelfde Grote Namen in Romeinse Tragedies. De daardoor ontstane hoge verwachtingen heeft Ajax gisteren niet waargemaakt. Maar een heel aardige voorstelling was het.

Bernard Hammer speelt een hoofdrol: van hem is namelijk het decor. Midden in een brede, golvende helling die onder een hoek van zo’n 35 graden oploopt, is een forse, op en neer beweegbare, houten koker geconstrueerd, waaronder een glazen huis verborgen blijkt. Dat levert erg mooie, erg bloederige en erg ingenieuze beelden op - maar is ook erg lastig voor Hans Kersting en zijn kompanen.

Deze versie van de regie kan daar niet helemaal mee concurreren. Met het sterrenteam dat Theu Boermans ter beschikking staat kan de voorstelling natuurlijk niet echt misgaan. Maar toch wankelden deze keer twee hedendaagse helden, Hans Kersting en Halina Reijn, in hun toneelverdriet bijvoorbeeld aanvankelijk zo en en dan op de rand van pathetisch.

Vooral het tweede deel maakt deze “Ajax” boeiend. Teukros, Agamemnon en Odysseus lossen de belofte in: zij laten een boeiende botsing van emotie, macht en sluwheid zien. Dat dat ook iets vertelt over de actuele situatie in ons land - zoals door de regisseur is gesuggereerd - heb ik evenwel niet kunnen zien.

Kortom, dit Ajax van Boermans is net zo goed als het Ajax van Jaake: geen top, wel subtop.

Zoals je van een regie van Boermans mag verwachten, komt de tekst helder en duidelijk over. Maar toch, het lijken wel twee voorstellingen in plaats van een. Dat komt natuurlijk ook door dat rare pauzemuziekje met dat dansende koor. Hans Kesting (Ajax) en Halina Reijn (zijn vrouw) laten weliswaar zien dat ze op allerlei manieren gevoelens kunnen overbrengen. Met grote stappen heen en weer lopen bijvoorbeeld. En daar boos bij kijken. Of geslagen en ineengedoken op de grond zitten en dan heel ingetogen lijden. Heel knap allemaal dat ze dat kunnen. Toch vind ik het laatste half uur veel interessanter. Want pas als Ajax dood is en Mike Reus (met enorme sportschoolspierballen) als zijn broer Teukros het debat aangaat met Odysseus (en even later ook met Menelaos en Agamemnon) ontstaat er spanning. Dan komen er snelle en goed gespeelde politieke dialogen die nauwelijks aan actualiteit lijken te hebben ingeboet. Dat bevalt me eigenlijk beter dan die toch wel wat gelikte emoties van het eerste uur.

Beetje bloedeloos en ik weet niet precies waar dat in zit. Want er is emotie genoeg. Misschien omdat die emotie eigenlijk niet in zo´n Grieks stuk zit maar er in de bewerking aan toegevoegd is? Prachtig decor, overweldigend prachtig maar heel onpraktisch. Myranda Jongeling die op haar kont naar beneden glijdt vanaf die ski-schans doet toch afbreuk aan het geheel. Om nog maar te zwijgen van de lelijke schoenen die iedereen aanmoest om niet uit te glijden.
Volgens het programmaboekje heeft Boermans een voorstelling gemaakt over helden en respect maar dat komt niet echt uit de verf. Dat Ajax een held is weet je pas aan het einde, in deze voorstelling is hij eerst een dief, daarna waanzinnig en daarna opstandig.
Er wordt prima geacteerd maar het geheel komt toch niet tot leven. Jammer.