theaterpraat

De nieuwe Jan Fabre en het debuut van Arend Pinoy maken indruk in De Hel

Woensdag 18 maart De Hel van het Noorden, het tweejaarlijkse Groningse festival van Vlaams theater, begint met het wereldkampioenschap gemengd masturberen. Dat ziet er prachtig uit. Mooie witte onderbroeken ook. Zoals de hele Orgy of Tolerance van Jan Fabre er schitterend uitziet. Maar ook Talking about Kevin van Arend Pinoy op vrijdag maakt indruk. Mede omdat de combinatie van de drie voorstellingen op één avond in De Theaternomade zo goed werkt. Omdat ze zo verschillend zijn. En ze zo goed op elkaar aansluiten.

Vrijdag 20 maart
De Theaternomade begint in de kelder van het voormalige Natuurmuseum met het verstilde Deze beweging wordt vaak niet meer gebruikt van Ewout D’Hoore. Zuiver en sereen beeldend theater. Maar ook introvert. Zodat de toeschouwers als bij een schilderij zelf de voorstelling in moeten gaan. Wat niet zo makkelijk is als er twee zijn die zich voortdurend gedragen als kinderen bij een poppenkast, ‘Oh!’ en ‘Ah!’ en ‘Kijk een duikplank!’

De locatie is overigens perfect: blauwe en groene muren, lichtmetalen trap, de voor een zwembad essentiële gladde tegelvloer. Wel een beetje jammer dat het uitbeelden van zwembadrituelen in een zo voorspelbare volgorde gebeurt. En nogal braaf is. Heel even, bij het afdrogen, lijkt het gevaarlijker te worden. Dan masseert een acteur met zijn handdoek iets te lang zijn geslacht. Zouden we dan toch nog krijgen wat we bij Fabre zo node hebben gemist? Helaas.

Vrijdag 20 maart
Voor de monoloog Le Pays Promis, geschreven en gespeeld door Leen Roels, gaan we naar een ruimte met Mariabeelden op de vloer en crucifixen aan de muur. De jonge Elisa ‘het hoerenjong van die van Thijsen’ heeft zich getooid in de bruidsjurk van haar moeder en wil naar de overkant. Ze vertelt over de veerman die op haar moeder ligt. Over de zotte en scheve Benedict waarvoor ze Benedictijn wil worden. Over hoe ze, als ze zich eenzaam voelt, Jezus van het kruis haalt om met hem te knikkeren. En over hoe ze met God praat in het Frans. Omdat Hij natuurlijk alleen Frans spreekt. Een heel sterke tekst. Tijdloos. Onmiskenbaar Vlaams. Gespeeld met een overrompelende presance en allure. Zelfs het echtpaar van de oh’s en de ah’s is relatief stil. Nadat Leen Roels ze wat chocola heeft gegeven.

Vrijdag 20 maart
The icing on the cake is Talking about Kevin van Arend Pinoy, zijn debuut als theatermaker. Op het podium drie telefoonbeantwoorders, één voor de mama (Eet ge wel genoeg Kevin?) één voor het lief (Vind ge me mooi Kevin?) één voor zijn vrienden (Hé Kevin!) Verder zo goed als leeg.

Maar met natuurlijk wel Arend Pinoy, niet alleen maker van de spannendste voorstelling van De Theaternomade, ook de acteur en danser die, vooral in zijn dans, zo geraffineerd van emotie naar emotie schakelt dat meneer Ah en mevrouw Oh luidruchtig blijven lachen als het allang om te huilen is. Drie voorstellingen dat ge-ohohoh! Mijn God! Dat ik niet ben gaan slaan!

Woensdag 18 maart
Tegen het einde van Orgy of Tolerance, de openingsvoorstelling van De Hel van het Noorden, ontspannen de acteurs zich met een goede sigaar in hun Chesterfields. Onderuitgezakt schofferen ze eerst Joden, ‘Fuck you Jews’, dan Marokkanen, vervolgens Algerijnen, voor alle zekerheid in het Frans, en dan successievelijk alle andere denkbare bevolkingsgroepen, zoals Edward Norton dat deed met de inwoners van New York in zijn monoloog voor de spiegel in 25th Hour.

De acteurs staan op en lopen naar voren. De beledigingen komen dichterbij : ‘I hate actors! They never act like people! They just think they do!’ Cultuurwethouders, programmeurs en festivaldirecteuren moeten het ontgelden. En dan, nog hartgrondiger: ‘Fuck you contemporary artists!’ Jan Fabre zit midden in de zaal, weet ik, bij de techniek. Vanuit hun tenen lijkt het nu te komen: ‘Fuck you Jan Fabre!’ ‘This scene is bullshit!’ En een ander: ‘Pay me more!’ Hoe oud zou dit idee eigenlijk zijn? Fuck you Romans bijvoorbeeld, staat dat niet al in de bijbel?

Illustratie: Orgy of Tolerance van Jan Fabre (foto Hendrik Heyman)