De laatste uitvoering van deze voorstelling. En ook de 75e verjaardag van Bram van der Vlugt! Dus behalve de voorstelling, ook een speech na afloop door de directie van Nationaal Toneel. Maar de voorstelling dus. Was erg benieuwd naar hoe dit ging zijn. Heb eigenlijk nog nooit een voorstelling gezien waarin wetenschap voorkwam, en die toch interessant is gebleven. En nu is het gelukt, met quanutmmechanica nog wel! Toch niet 1 van de makkelijkste disciplines. Daardoor was ik nog nieuwsgierieger, omdat dit mijn eigen achtergrond is, dus dan is het altijd de vraag tot hoe ver ze in het theater gaan, in hoeverre het vereenvoudigd is, en in hoeverre het nog klopt. Maar ik ben erg onder de indruk. Door het kiezen van een spannende setting, de tweede wereldoorlog waarin het gesprek tussen Bohr en Heisenberg verregaande gevolgen had kunnen hebben, en het belichten van verschillende kanten is het een erg boeiende, spannende voorstelling geworden. En doordat alles aan de vrouw van Bohr, Liz Snoijink, moest worden uitgelegd, kwam alle natuurkunde ook over. Erg indrukwekkend. Zeker omdat ik in het programmaboekje niemand zag met een wetenschappelijke achtergrond, om advies te geven over deze toch niet al te makkelijke materie. Ook erg mooi dat in het decor de phi verwerkt zat (vaak gebruikt in de natuurkundige formules waar het stuk over ging) en een interferentiepatroon waaraan ook gerefereerd wordt in het stuk. Zoals gezegd werd Bram van der Vlugt op het eind gehuldigd en kreeg hij een portret dat in de Koninklijke schouwburg komt te hangen. En werd er ook nog eens verteld dat de voorstelling in reprise gaat volgend seizoen! Erg goed nieuws, want dan heeft deze positieve recensie nog zin om mensen te overtuigen er heen te gaan :-). Met een tevreden gevoel liep ik met de mensen die mee waren naar de foyer, waar we altijd na afloop wat gaan drinken. Blijkt dat we daar ineens aan het partycrashen waren. Gelukkig hadden we een goed gevoel aan de voorstelling overgehouden, dus het kostte ons dan ook geen enkele moeite om een glaasje mee te proosten. (sorry nog, Bram, dat we ongevraagd op je verjaardagsviering waren, maar hopelijk maak ik het goed met deze recensie)(en sorry moosers, misschien had een gedeelte van deze recensie eigenlijk als een blog gemoeten… volgende keer beter) Lang verhaal kort: goede voorstelling, mooie, duidelijke tekst, goed gespeeld, komt reprise, heengaan.

Vandaag zag ik Bram van der Vlugt voor het eerst live op het toneel. Vanuit de zaal, zelfs. Heeft nog best lang geduurd overigens. Hoe dan ook, een fijne ervaring, ook al is het stuk bij tijd en wijle een beetje uitleggerig. S. en ik concludeerden: een wat ouderwetse speelstijl maar toch een vermakelijke voorstelling (en knap hoe ze een deel van het decor toch voor de lijst van het theater hebben kunnen hangen. Dat was vast een klus!). Nu ben ik weer helemaal bij over hoe dat ook alweer zat met Bohr en Heisenberg. En ik heb nog iets anders ontdekt tijdens een guitig sprongetje van Van der Vlugt: Hij doet me zooooo denken aan Rob Erenstein!

(overigens, het NT doet zelf ook aan Minirecensies: http://www.nationaletoneel.nl/feedback/kopenhagen-2.html. Geweien gaan er ook tot vijf. Zien er alleen uit als tomaten. Te verwarrend.

Tekst, tekst, tekst, tekst! Kopenhagen van het Nationaal Toneel bestaat voornamelijk uit gesproken tekst, te horen uit de monden van drie gelukkig goed spelende acteurs. Benieuwd naar de afloop van het verhaal en doordat je met enige bewondering kijkt naar Bram van der Vlugt, die wederom laat zien meer dan Sinterklaas te zijn, Stefan de Walle en Liz Snoijink, verveelt het stuk niet gedurende ‘de eerste helft’. Toch wacht ik continue op het moment waarop het mooie decor gaat bewegen en hoop ik dat er meer gaat zijn dan alleen deze tekst, want veel verrassend is het stuk qua vorm ook na de pauze niet. Leuk element vind ik het ronde decor te midden van het publiek en met dit decor de verwijzingen naar de elementaire deeltjes die om elkaar heen draaien, ook terug te zien in de manier waarop de acteurs zich steeds ten opzichte van elkaar positioneren zowel op het toneel als in het verhaal. Geen topstuk in mijn ogen, omdat ik vind dat deze haast pure vorm van teksttoneel in (of na?) het post dramatische tijdperk niet uitdagend genoeg is voor de ervaren toneelkijker. De enige uitdaging die er nog in schuilt is om de volledige, vrij lang durende voorstelling van begin tot eind te blijven volgen. Dat dit voor vele bezoekers dan ook erg lastig was, bleek uit de grote hoeveelheid knikkebollende mensen in de schouwburg.

Bram van der Vlugt en Stefan de Walle draaien om elkaar heen als de elementaire deeltjes uit hun theorieën. Letterlijk en figuurlijk. Ze zijn virtuoos in hun interpretatie van twee briljante, gedreven maar enigszins contactgestoorde wetenschappers. Je krijgt het idee dat je een kijkje in de geschiedenis krijgt, dat die historische ontmoeting best wel een zó heeft kunnen plaatsvinden. Dat de wereld er heel anders zou hebben uitgezien als dit gesprek anders verlopen was. Het duurt vrij lang maar het wordt nooit saai, daarvoor is het te spannend.

Er zit een maffe tegenstelling in deze voorstelling: de personages voelen zich thuis in de fysica en minder in sociale situaties, bij de acteurs is het duidelijk andersom. Verder een nogal behoudende en wat langdradige voorstelling, maar lang niet slecht. Het stuk is goed gecomponeerd en de fysica die als metafoor wordt gebruikt wordt serieus genomen en begrijpelijk uitgelegd. En, erg fijn, Stefan de Walle is (eindelijk) weer eens écht goed.

Lieve mensen, ga hier naar toe! Ook al denk je dat het onderwerp je niet aanspreekt (2 natuurkundigen die het hebben over kernsplitsing en allemaal andere natuurkundige zaken), toch gaan! Want de tekst is zeer toegangkelijk geschreven (zelfs een nietnatuurkundig persoon als ik begrijp het) en het is tevens een prachtige tekst (daarom gewei). Tevens gewei voor Bram van der Vlugt die ondanks een respectabele leeftijd nog zo goed kan spelen. Geweitje voor Liz Snoijnk die een prachtige kille vrouw neerzet. En 2 gewei-en voor Stefan de Walle. Die man is in dit stuk phenomenaal. Dus een prachtige tekst en 3 topacteurs die er nog wat extra’s van maken, wat wil een toneelliefhebber nog meer?