theaterpraat

Een tijde geleden vroeg Floortje aan mij wat er voor vernieuwende gezelschappen in Engeland zou zijn. Helaas ben ik daar de laatste te vragen wegens mijn argwaan tegenover de beschrijving ‘vernieuwend’. Als je mij vraagt, ‘vernieuwend’ is een woord dat misbruikt wordt, hooguit ‘anders’ betekent en vaker mislukt en niet dramatisch of theatraal betekent. Laat mij er niet aan beginnen…

Toch: ondanks mijn typisch Engels conservatisme ben ik wel op de hoogte (natuurlijk) van een podium in Londen dat iets geheimzinnigs heeft, dat alleen bekend bij de kenners is maar dan goed bekend. Een teken van het belang dat aan deze - letterlijk - ondergrondse organisatie wordt gehecht is de enorme structureel subsidie dat ineens is toegekend in onze laatste Cultuurplan. En dat terwijl het Plan op controversiële wijs de teloorgang van zoveel andere instanties en gezelschapen betekende.

Als men op London Bridge treinstation aankomt misschien zou je naar beneden naar het Tooley Street uitgang dalen. Als het een uur of 8 ‘s avonds is zou je daar het geluk hebben om een rij mensen te zien staan. Geluk want er is anders geen aankondiging dat er iets is - 2 uur vroeger slechts een deurgat in een baksteen - geen bord of zo. Enkele weken geleden bevond ik me met een Nederlandse vriendin op London Bridge station en we besloten op zoek te gaan naar de mysterieuze ‘Shunt’ - zo is het podium genoemd naar het werkwoord dat de actie beschrijft als een trein en andere trein of wagon langs de spoorlijn ‘duwt’. Heeft dus toch iets ‘communicatiefs’, ‘invloedrijks’ of toch nog ‘vernieuwends’ - een duw in de rug van theater misschien…

Ik had al een paar keer een rij mensen naast een gat in de muur van de voetgangers tunnel zien staan dus ik had een idee waar we moesten heen. Het was een woensdagavond dus we hoefden slechts ?5 entree te betalen in wat op een vreemde antichambre leek. Er zou een installatie en een voorstelling van een ‘work-in-progress’ zijn. Wij liepen verder…

Een raar doende jonge man achter een bureautafel vroeg ons: ‘Zou u een zaklamp van mij willen lenen?’ Hij gaf ook advies: ‘Blijf op het grindpad en niets zouden u overkomen’.
‘Moet ik dan afleiden dat ik van het pad moet dwalen om iets interessants mee te maken?’
‘Dat moet u zelf weten’.

De installatie vulde alleen een deel van de pikdonkere ruimte die op de catacomben onder een kathedraal leek. Ik zal weinig over de installatie zelf zeggen - denk aan een ‘ghost train’ maar zonder de trein - en het was een heel einde voordat we in de kroeg gebied terecht waren gekomen en waar wij onze zaklampen moesten inleveren. Weer een enorme ruimte met hoge plafonds met soms theater belichting. Als ik net zei, met meer van een kathedraal - zelfs gewelven - dan de ruimte onder een treinstation. Een beetje koud, nog niet helemaal afwat het inrichting betreft, maar intrigerende aspecten. Tafels en stoelen die meer op de resten van een antieke meubelwinkel leken en dan her en der kaarsen. Het leek alsof we in uitzending van ‘Buffy the Vampire Slayer’ waren.

Om 8 uur vond de aangekondigde voorstelling plaats maar voor die tijd hadden we natuurlijk honger. Toen werd geen eten in ‘The Shunt’ geserveerd maar het was toegestaan om buiten te gaan om iets te halen in het station (waar er is heel veel lekkers maar duur te kopen).

Om acht uur waren we uitgenodigd door een vrouw om binnen een ruimte te kennen - die ingericht was net als een pub op het platteland. Toen we allemaal gezeten waren, begon de vrouw met mensen te praten en drank werd geserveerd, dan was het programma aan de radio geïnterrumpeerd met een aankondiging door de gouverneur. Het eiland wordt aangevallen.

Voor mijn Nederlandse gaste was het allemaal een mysterie maar zij meemaakte hetzelfde als iedereen. De geluiden van net buiten de deur, zelfs het blaffen van een hond en het geluid van een jeep die net buiten de pub passeert - die klonken alsof ze werkelijk net buiten waren en alsof we niet meer onder de drukke treinstation waren maar in een pub op een eiland ergens. Eigenlijk niet zomaar ‘ergens’ omdat voor de Engelsen het al snel duidelijk was, een pub op de Falkland Eilanden toen Argentinië ze binnenviel. We hoorden de verslagen van het gevecht en de berichten die de bewoners via de radio aan elkaar wilden doorgeven en uiteindelijk de capitulatie en dan de boodschappen van de nieuwe (tijdelijke) regering. En zo was het afgelopen. Slechts een scène, niets heel erg vernieuwends, eigenlijk een hoorspel, maar onverwacht en leuk. We voelden alsof we iets van de conflict hadden meegemaakt.

Diverse projecten en voorstellingen inclusief fysiek theater en dans worden in ‘The Shunt’ opgevoerd door gevestigde gezelschapen zoals Paines Plough o.a. zowel als veel belovende jonge makers. Het is ook een voorbeeld van een lege ruimte - en ook een enorme lege ruimte - die eigen is gemaakt, deze keer door twee docenten van de Drama Department van Goldsmiths, University of London en wiens inzet werd beloond.

Een bezoek is de moeite waard en de rumoer is dat ‘The Shunt’ is een van de plekken waar ‘vernieuwends’ in Engeland gebeurt, tenminste wat het Arts Council (Brits raad voor kunst en cultuur) betreft. Misschien als je overdag een bezoek aan het Royal National Theatre, het Globe Theatre en/of Tate Modern net heb gebracht kun je de avond in ‘The Shunt’ afronden en misschien heb je iets te vertellen als je weer thuis bent.

The Shunt, London Bridge, Tooley Street in-/uitgang, 6 t/m 11pm wo. t/m vr., 8 t/m 11pm za. Meer informatie, programmering, enz.: www.shunt.co.uk