Het is er potverdorie tijd voor: de geschiedenis heeft er een, de film en de wetenschap en aan die van de poëzie wordt gewerkt, en wij theaterliefhebbers moeten het nog zonder doen: een canon. Volgens mij moeten we gewoon beginnen: de 16 (het magische canon-getal) belangrijkste personen/voorstellingen/gebeurtenissen van de Nederlandstalige theatergeschiedenis.(Ik moet hierbij zeggen dat het TIN hier stiekem wel al mee bezig is. Laten we ze wat tips geven.)
Ik schiet vast wat voor de boeg:
- Passiespelen/herontdekking theater in de 12e eeuw
- Abele spelen
- Rederijkers
- Gijsbrecht/Vondel
- Amsterdamse Stadsschouwburg
- iets uit de 18e/19e eeuw?
- Heijermans/Op hoop van zegen
- Eduard Verkade
- WO II, Cultuurkamer & Zwarte Avonden
- Sjarov
- Ko van Dijk
- Hugo Claus
- Actie Tomaat
- Werkteater/Jan Joris Lamers
- Montagetheater/Gerardjan Rijnders
- opkomst van het Zwarte Doos-circuit
Zo.Dat was al lastig…
Graag suggesties, verfijningen, aanvullingen, verbeteringen. En iets meer voorstellingen erin. Laten we afspreken: suggestie voor aanvulling is vergezeld van suggestie voor verwijdering. Het magische canongetal 16 is heilig ;-)
En suggesties voor een tekeningetje zijn natuurlijk ook welkom!
Succes!
reacties
Iets uit de 18e/19e eeuw vervangen door Louis Bouwmeester? Of andere acteurfamilies? Oscar Carré? Hoewel ik er geen fan van ben, Opera was in deze eeuwen natuurlijk erg populair.
Verbeteringen: de Kultuurkamer en Aktie Tomaat. Historische begrippen behouden hun oude spelling.
En de voorstellingen moeten maar aan bod komen onder een breder lemma. Ik kan alleen ‘Going to the dogs’ van Wim T als bijzonder genoeg bedenken om apart te behandelen. Ook al ben je dan al snel klaar.
Revolutie in het theater! Tijdens de uitvoering van La Muette de Portici van D Auber i nde Munt in Brussel braken rellen uit die uiteindelijk leidden tot de afscheiding van België van Nederland. Hoera voor Bram!
Wie weet wat er werd gezongen in die opera dat de gemoederen zo deed verhitten? En wat zong de toekomstige Belgische premier toen de RTBF hem vroeg de Brabançonne te zingen?
Hahaa! Vooruitwijzende elementen! Ze zijn hier altijd goed geweest in symboliek … zelfs als ‘t per abuis is.
De nieuwe definitie van België: ‘t is er goed, maar per abuis goed.
Moet Maria Goos er ook niet bij? Familie, Avenier. Cloaca is inmiddels in Engeland en Spanje en ik meen ook in Duitsland gespeeld. Het enige wat ik kan bedenken om weg te halen is ‘iets uit de 18e/19e eeuw’, maar dat is ook het makkelijkst, want ik weet niet wat dat is.
Ik vind het wel verschrikkelijk leuk dat Ko van Dijk apart wordt genoemd in dit rijtje.
En cabaret? Wim Kan, Toon Hermans etc tot aan Hans Teeuwen toe.
Dat is toch ook theater? En zeer Nederlands? En het wordt onderwezen op de Theaterschool.
Is Eduard Verkade heel erg belangrijk geweest?
En Joop van den Ende? Moet die er niet bij? Lijkt me wel eigenlijk.
Dus de 18e/19e eeuw weg, Eduard Verkade en misschien Amsterdamse Stadsschouwburg? En Maria Goos, cabaret en Joop vd Ende er bij, wat mij betreft.
Nog even een aanvulling op cabaret: ik begin met Wim Kan, maar dat moet misschien Pisuisse zijn of nog weer iemand anders.
Maud! voor straf 1 uur archiefwerk bij het TIN, de keuze uit de artikelen van Jac. Heijer lezen of 18 uur googelen op de woorden theater, kwaliteit, belang enz.
Ik zou zeggen maak twee canons: Theater en Toneel. In de tweede mag John Lanting niet ontbreken, misschien ten koste van Rederijkers (die hadden alleen elkaar als publiek)
Passiespelen/herontdekking theater !!!!
Heb recentelijk een middeleeuws stuk bewerkt.InnsbruckerPaasspel uit 1391.Zie www.jacobgroep.nl/paasspel.htm
Nounounou Harrij, zo kandie wel weer ;-) Maud wijst wel op een belangrijke vraag. Hebben we het over toneel of theater? Want als we cabaret erbij doen dan toch ook dans, en dan zitten we al bijna op de gruwelijke vraag: is Hans van Manen belangrijker dan Jan Joris Lamers? Oei ;-)
Persoonlijk vind ik Maria Goos nog een beetje vroeg om canonwaardig te verklaren, en ik zou het raar vinden om uit het huidige tijdperk een schrijfster te nemen, terwijl het theater in Nederland juist zo van toneelstukken afdrijft. John Lanting ben ik het echt mee oneens: niet specifiek Nederlands en niet invloedrijk.
Joop van den Ende is natuurlijk toch een essentiële aanvulling, maar ik ben bang dat het dan ten koste van ome Ko zal zijn (sorry Maud!), want toch grotendeels hetzelfde verhaal.
Tja, en Going to the Dogs, was hem even vergeten, maar ja, wie moet ervoor wijken…?
Nee, Ko moet blijven!! Alsjeblieft?
Ik moest gister ook aan dans denken en toen ook weer aan mime natuurlijk maar ik schreef er verder niet over omdat het kopje NederlandsTALIGE theatergeschiedenis was (of neem ik taal als in ‘woorden’ dan te letterlijk? maar je moet inderdaad grenzen stellen)
En how about Simons en Van Hove? Als je Lamers en Rijnders noemt, moet je hen dan ook niet noemen? Of is hun inbreng minder invloedrijk?
Leuke discussie!
De 18de eeuw: Pieter Langendijk uiteraard. Maria Goos is zwaar overschat (dan nog liever Peer Wittenbols) en moet er zeker niet in. Ko van Dijk is een geweldige acteur geweest, maar that’s all, dus hupsakee eruit. De Vlaamse Golf: Van Hove, Cassiers, Tanghe - moet er aboluut in. Going to the Dogs: aardig geintje, maar zeker niet opnemen. Hugo Claus is een Vlaming, kan eruit. Locatietheater (Hollandia, Bewth!) er zeker in. En zo verder.
Toen ik voor het eerst naar Nederland kwam, vroeg ik naar het canon van Nederlandstalig drama. Nu net als toen kunnen mensen alleen ‘Op hoop van zegen’ en ‘iets van Hugo Claus’ opgeven.
Ik lees de suggesties hier met grote belangstelling.
Trouwens als je naar zo’n canon in Engeland zou vragen, zou alleen maar toneelTEKSTEN genoemd worden.
Nog iets, zou Hella Haasse geen plaats innemen? Ik geloof dat ze vrij productief als toneelschrijfster was maar ik weet niet wat er voor waardering was.
Ik heb vandaag ontdekt dat vragen of Eduard Verkade belangrijk was voor de Nederlandse theatergeschiedenis zoiets is als vragen ‘is Pierre Bokma akteur?’. Ik ben rood van schaamte.
Maar….ik vind wat Terry schrijft over de theaterteksten wel interessant. Alleen jij zegt: de canon van het ‘Nederlandstalig drama’- ik vind dat een duidelijker betiteling dan de canon van de Ned. theatergeschiedenis (die gigantisch ruim kan worden opgevat).
Ik durf nauwelijks suggesties meer te doen, maar ik moet toch ook denken aan het Nederlandse jeugdtheater, Wederzijds bijv.
Ik noem het maar.
Prettig weekend
Ik dacht ook aan jeugdtheater.
Maar dan vooral aan Ifigineia Koningskind van Pauline Mol…
Ik denk dat niet veel NL’ers weten wat voor waardering voor NL’se jeugd- en jongerentheater er is in de rest van de wereld. 1st, 2de en 3rde prijs afgelopen jaar op die Showcase in New York en er komen weer twee projecten om NL’se jongerentheater naar Engeland te brengen - na zoveel anderen. Ad de Bont wordt hier in Engeland genoemd als iemand waarvoor er waardering is - maar misschien is hij nog te hedendaags voor ‘canonvoer’.
Niets meer over een Nederlands theater canon?
- Misschien is dat de reden waarom NL geen canon heeft…
is het nu geen tijd voor een commissie Wijze En Gezaghebbende Mensen om dit Belangrijke Besluit te nemen zodat dan weer iedereen het er heerlijk mee oneens kan zijn?
Interessant! Ik moet juist voor school argumenten voor en tegen een eventueel theater canon van nederland opzoeken? Dus: waarom juist wel of juist niet een theatercanon?