theaterpraat

Ja… een staande ovatie is inderdaad compleet gedevalueerd en louter ingezet om na het opstaan en verplicht klappen zo snel mogelijk naar de bar/jassen/tram/huis te kunnen… En als je dan zelf als een middel-klapper (ipv doelklapper) NIET staat en juicht heb je me toch een probleem met je omgeving!!!!! Het grotezaalpubliek maakt de oprechte staande ovatie na een fantastisch stuk compleet waardeloos. Sluit het klapvee op!

Ik ben juist blij dat het theater, ook al is het grote zaal-toneel, kennelijk aan prestige gewonnen heeft en de gemiddelde bezoeker bij voorbaat denkt: dit is ontzettend goed, ik moet dit waarderen met een staand applaus. Ik vind dat we hier blij mee moeten zijn: het toont aan dat het publiek weer gelukkig weer een beetje ‘achting’ heeft voor de hele onderneming door acteurs, regisseurs, technici, vormgevers etc. Dat het publiek hun vakmatigheid bewonderd en niet als een blasée theaterbezoeker de voorstelling an sich bij voorbaat al vanzelfsprekend vindt en uiteindelijk in 4 van de 5 gevallen gewoon niks.

Ik zelf herken eswe’s ergenissen, maar vind dat ook een beetje stom van mezelf. Ik zeg in een restaurant ook vaak dat ik het prima of lekker heb gevonden, terwijl ik het maar gemiddeld vond. Ik kom dan gewoon niet meer terug. Staan voelt voor mij wel gedevalueerd. Wel blijf ik laterlijk minder vaak obstinaat zitten, maar dat zal de leeftijd wel zijn.

Publiek in een Grote Zaal kan zich echt monsterlijk gedragen, dat gebeurt volgens mij vanzelf als je met meer/velen bent. In de kleine zaal erger ik me haast nooit aan mede publiek, maar dat komt volgens mij niet door de verschillende soorten mensen, maar door de opstelling/verhouding. Soms blijft de lach in de zaal bv. ook heel erg.

Geografie kan ook heel veel uitmaken. Ik ga voor dingen die ik verwacht echt mooi en aangrijpend te vinden graag naar Rotterdam bv. Minder lach in de zaal dan in Amsterdam. Amersfoort ook prettig publiek. Maar ze gaan allemaal staan hoor!

@EdV,
Begrijp ik te lezen uit jouw reactie dat er vroeger minder snel werd gestaan? Ik weet het zelf echt niet zo goed/zeker of het NU meer is dan ongeveer 10 jaar geleden. Is hier een dinosaurus met ervaring die ons kan inlichten over sta trends? Is misschien niet de Grote Zaal meer, maar de Kleine Zaal minder gaan staan?

Mensen we zijn kuddedieren! We kunnen niet anders dan gaan staan als de rest van de kudde ook gaat staan. Klapvee, goed woord eigenlijk. Ik hoor wel vaker opmerkingen als “waar is de waarderende stilte gebleven”, dat heb ik nog nooit meegemaakt, we zijn het vergeten dat zoiets ook kan. Dat je klaploos bent na een prachtige voorstelling. Of willen we de kwade geesten masaal verjagen als de voorstelling slecht was en doen we dit door extra hard te klappen?

Ik vraag me de laatste tijd veel meer af hoe de theatermakers de mensen aan het klappen krijgen. Ik bedoel, hoe eindig je een voorstelling? Het doek laten vallen gaat niet meer, niemand kent die conventie nog. Nu valt er vaak een pijnlijke stilte omdat niemand weet of er nog iets komt als het ligt uitgaat of juist aan.

@Pinguin,
Vanavond bij Mephisto forever werd klap ingezet door regietafel, althans dat was mijn indruk. Ik voelde mij meer klaploos, wist nog even niet hoe te reageren. Ben natuurlijk gaan klappen en gaan staan.

De ergernis waar deze gedachtewisseling mee begon is uiterst herkenbaar. De flauwe grap die ik er altijd op los laat: in schouwburgen zit in de ‘klap’stoelen (haha) waarschijnlijk een lanceer-veer-mechanisme: 1 druk op de knop van de technicus van het huis of van de groep: iedereen staat.

Serieuzer: blijven zitten tussen allemaal sta-klappers wordt onbedoeld een demonstratieve blijk van afkeuring, die - net zo ongewild - de schijn heeft van blase-heid. Onaangenaam. Maar zo maar even betekenisloos mee gaan staan klappen voelt weer las laf. Een prisoners-dilemma…

In de kleine zaal is het aangenaam; het mooiste is wanneer er van ze - zeg - 85 bezoekers zo’n 20 gaan staan en de rest blijft zitten (maar even goed door de ‘warmte’ van het applaus waardering laat blijken. Waardering-op-maat dus.

Maar al-bij-al: wat doe je eraan? Niks.

even een tussenstandje; eerst de analyse van het veronderstelde probleem, wat overigens niet door eenieder als zodanig wordt opgevat, en daarna gaan we alvast een stukje op weg naar oplossingen.

analyse:
- de staande ovatie is behóórlijk gedevalueerd
- nee joh, de bij voorbaat gegeven staande ovatie geeft juist blijk van achting en bewondering!
- zoek het nou eerst eens bij jezelluf: op je slechte momenten (die helaas net tot uiting komen als je in die grote zaal zit), beweeg je gewoon met de massa mee, daar doe je niks aan - sterker: aantal/opstelling/verhouding van de mensenmassa duwt je gewoon de meeklaprichting op


oplossingen:
- opsluiten, dat klapvee!
- nee joh, ga gewoon zelf naar een andere stad
- geef het gewoon een andere náám: je bent helemaal niet aan het meeklappen, maar je bent de kwade geesten aan het verjagen, dát is wat je doet!
- los een prisoners’ dilemma op

nog even volhouden mensen, zo vrees ik; de wereld is dan wel in een dag of zes geschapen, het verbeteren ervan gaat ietsje meer tijd kosten, sorry

in groningen wordt altijd opgestaan; uit eerbetoon en vol dankbaarheid voor het gebodene ;-)
maar ja hier kennen we de
grachtengordelmentaliteit dan ook niet !
vroeger werd er ook in vliegtuigen geklapt voor de perfect uitgevoerde landing, allemaal dingen die je niet meer ziet (helaas?)

rené

@ rené:
theatergroepen die met voorstellingen door het land trekken, worden verondersteld iets te zeggen te hebben. Op het moment dat dit in het ongewisse blijft en theater ijdelheid wordt, hoeft er absoluut niet geklapt te worden naar het einde. Hoezo dankbaar zijn voor een avondje navelstaren?

Andere berichten over hetzelfde uit het internetse:
- in het hoofd van het grotezaalpubliek (topper: “standeovaties vind ik iets wat gewoon hoord bij een voorstelling”)
- advies: stug volhouden
- is het allemaal de schuld van Joop?
- oplossing: verhuis naar België
- in juni schreef het Nieuwsblad van het Noorden ook iets hierover (kon geen link vinden), met oa. Henk van Gelder die zei: “bij een staande ovatie ga ik niet demonstratief blijven zitten als blijk van mijn afkeuring; daar heb ik in de krant middelen genoeg voor.” Een aansporing voor iedere Mooser ;-)

Eigen observaties:
- @Pinguin: ik zie de stilte tussen de afloop van een voorstelling en het begin van het applaus juist als gewijd moment. Meestal geldt (denk ik): hoe langer die stilte, hoe mooier het publiek het vond.
- Ik ben het ook wel met EdV eens; in het kader van publieksgedrag vind ik mobiele telefoons (nog steeds!), laatkomers en hoesters nog steeds oneindig veel erger dan mensen die het schijnbaar waarderen.

Ik herinner me ook nog een column uit NRC van heeeeeel lang geleden over dit onderwerp, die stelde dat je de vooruitgang nu eenmaal niet kunt stoppen en je daarom beter een overtreffende trap kunt invoeren. Dus: normale, redelijke voorstelling: staande ovatie; heel erg goede voorstelling: staande ovatie, bravo roepen, op de stoelen staan; bijzonder prachtige, onuitwisbare indruk achterlatende voorstelling: toeschouwers klimmen op de rugleuning van de stoelen, waarbij om het evenwicht te bewaren ze zich moeten vasthouden aan hun buren. Het gevolg zal zijn dat uitzonderlijke theatergebeurtenissen beloond worden met totale stilte, af en toe doorbroken door het gerommel van een vallende rij.

Een applaus van een publiek bij een voorstelling van het Handtheater is pas mooi! Iedereen voelt zich verplicht om te gaan wapperen met de handen, want zo applaudiseer je in de Nederlandse Gebarentaal. Maar dan, toch, omdat er een paar niet weten dat je wappert in plaats van klapt, ga je toch mee met het klappen. Je kan het niet laten, je moet, instinct of aangeleerd pavlov?