Over deze uitvoering van Sophocles Elektra heb ik gemengde gevoelens: aan de ene kant vond ik het decor en de kostuums erg mooi, aan de andere kant vond ik het jammer dat er zo veel met het originele stuk gerommeld was, dat Elektra werd afgeschilderd als een doorgedraaide heks (ze loopt zo te tieren en soms te schreeuwen), en dat het stuk zo ongelofelijk traag was… Verder voldeden de personages helemaal niet aan het beeld wat ik van hen had nadat ik me verdiept had in de tragedie.
Wat ik misschien nog wel het vreemdste vond in de voorstelling is de keuze om met betrekking tot de herkenningsscene af te wijken van de versie van Sophocles: Orestes komt in de versie van Productiehuis Rotterdam zelf vertellen dat hij is overleden bij de wagenrennen, en niet zijn opvoeder. Dit zorgt voor een hele vreemde, misschien onnodige of zelfs sadistische situatie: Orestes komt na jaren weer terug en geeft ons het idee dat hij zijn zus wel herkent, terwijl zij hem niet herkent na al die jaren… raar, maar ja…. hij wil zijn moeder laten geloven dat hij dood is zodat hij wraak kan nemen op de moord op zijn vader, maar hij sleurt zijn zus Elektra hierin mee door haar het verhaal ook te laten horen. Dan brengt hij haar zelfs een urn met “zijn” as en ziet hij haar lijden. Dit laat hij gelaten toe… in Sophocles’ versie is dit allemaal net iets anders en logischer. Orestes had er ook voor kunnen kiezen (als hij zijn zus toch al herkend had) om haar te vertellen van zijn terugkeer. Nu klopte er niets van het stuk.
Ook de keuze om de moord op Aighystos weg te laten vind ik vreemd. Is hij niet de rede waarom Elektra nog bozer en ongelukkiger is? Ook miste ik het koor heel erg, omdat het koor in het stuk van Sophocles een grote rol speelt.
Kortom, ik miste een hoop, en omdat er zoveel was weggelaten, werd het stuk traag.
Het decor en de kostuums waren daarentegen erg mooi: heel strak, de keien geven veel vrijheid van interpretatie en ook het licht was erg mooi. De kostuums zeggen veel over de personages: Elektra is in het paars gekleed, de kleur van de rouw, Klytaimnestra heeft een witte jas-achtige jurk aan die glimt als de huid van een slang, en ze draagt make-up, waardoor ze duidelijk iets koninklijks krijgt. Chrysothemis ziet eruit als een braaf prinsesje dat alles gewoon laat gebeuren en overal vrede mee heeft. Orestes ziet eruit als iemand die zo uit de Matrix gewandeld komt. Hij is de held die alles komt redden….
dus: 1 gewei voor het decor, 1 voor de kostuums en 3 tomaten voor de bewerking, het spel en de traagheid waarmee het verhaal zich afspeelt.

Een voorstelling die ik niemand zal aanraden. Dit soort voorstellingen zijn DE reden waarom 75% (als het niet meer is) van de mensen liever niet naar theater gaat. Ze zijn bang een stuk als dit tegen te komen. Een tomaat voor Elektra, Marike van Weelden, die vanaf de eerste opkomst tot het einde weet te overacten. Overacten is prima, misschien een goede keuze voor een stuk als dit, maar speel het dan niet in de kleine zaal. Een tomaat wellicht voor de keuze van het stuk. Natuurlijk, we moeten ook de klassieke stukken in leven houden. En ik geniet er ook heel vaak van. Maar speel het of helemaal op een klassieke stijl, waardoor het nog een historische waarde heeft, of maak er iets moois van. Tomaat voor de regie. Het geheel was statisch, en de weinige beweging die er was, zag er heel geforceerd uit.
Gewei voor Orestes, Jeroen Spitzenberger, die ondanks al het bovenstaande toch mooi speelde, en ook wel een gewei voor alle acteurs, omdat het ze wel gelukt is deze onmogelijke teksten foutloos op te zeggen. Nu moet ik toegeven dat ik dan waarschijnlijk een cultuurbarbaar ben. De rest van de zaal heeft genoten, en ik was maar 1 van de weinige mensen die niet lovend was. Ik was ook 1 van de 3 mensen die bleeft zitten bij het applaus. Dus het zal wel aan mij liggen. En het kan toch niet zo zijn dat nou net deze avond de gehele zaal gevuld was met Docenten Klassieke Talen? Toch?

Ik had gehoopt op een nieuwe kijk op het stuk, maar het was toch weer een soort ‘ouderwetse’ toneelavond. Staan en mooi tekst zeggen. Dus niet geslaagd, voor mij. Wel twee geweien voor Marike van Weelde die Elektra speelde. Wat een prachtige actrice zeg. Inzichtelijk, begeisterd, doorleefd. De rol Elektra is niet makkelijk, maar zij laat echt alle facetten zo helder klinken en zien… TOP! De anderen vond ik daarme meteen niet goed. Ja, het zusje wel, trouwens. Maar met de Moeder kon ik niet mee… Gewoon ook niet mooi gespeeld. Jammer.

Mooie voorstellig gezien in de Krijn Boon-studio in de Rotterdamse Schouwburg. In de vertaling van Pe Hawinkels spelen de acteurs in een sober decor (grote stenen met licht eronder vandaan) een prachtig ingehouden spannende tragedie. Marike van Weelden is prachtig als Elektra,in een soort hippie-outfit is ze een recalcitrant wraakzuchtig mens waar je toch respect en sympathie voor voelt. Mooi wankel evenwicht is dat. Jeroen Spitzenberger is wel iets te nadrukkelijk “mooi” zijn tekstbehandeling aan het tonen, maar wordt uiteindelijk toch overtuigend als Orestes. En dan wordt zijn tekst-aanpak opeens een keuze voor de rol. Maar ik twijfel wel een beetje. Peter Sonneveld heeft een prachtige betoverende voorstelling gemaakt vol met gestileerde theatraliteit die je werkelijk raakt.