Brandweerman Julius Vandenberghe overleefde het concentratiekamp. In schriftjes probeerde hij wat hem was overkomen te reconstrueren. Een heikel onderwerp, maar de theaterbewerking van Eric de Volder overtuigt. De ontzetting en het rusteloze zoeken naar woorden van Julius, de gedragingen van zijn omgeving. Angst en radeloosheid houden tijdens de bezetting de bevolking in hun greep. Manipulatie en geweld zijn de gevolgen. Wat raar gezegd misschien, maar ik vond het een voorbeeldige voorstelling wat spel, aankleding, belichting en muziek betrof.

Voor deze voorstelling baseert regisseur/schrijver/beeldend kunstenaar Eric de Volder zich op de geschriften van een brandweerman die in 1943 samen met twaalf collega’s opgepakt werd en vervolgens het concetratiekamp overleefde. Dat levert een prachtig eerste half uur op, waarin de typerende stijl van de Volder met tableau vivants, effectief lichtgebruik, en een bezeten monoloog van de bewuste brandweerman optimaal effect sorteert. Wanneer hij echter daarna besluit een eigen versie te geven van de gebeurtenissen tot aan het oppakken van de brandweermannen gaat het mis. Zo sterk als het begin is zo zwak is dit middendeel, met karikaturen van personages en oninteressante verwikkelingen. In het nagesprek bij de voorstelling zei de Volder een oplossing te hebben willen vinden om de gruwelen van de tweede wereldoorlog weer te geven. Het is echter juist de monoloog van de brandweerman, die het gelukkig aan het eind weer overneemt, die de meeste indruk maakt. Zoekende naar woorden en omgeven door apathische familieleden en vrienden die geen antwoord hebben op zijn verhalen probeert hij zijn ervaringen in taal om te zetten. Met een indrukwekkend eind, waarin muziek, licht en spel optimaal samenkomen, maakt de Volder mij wel alsnog duidelijk dat hij een volstrekt eigen stijl heeft, die evenzeer schrijnt als boeit. Alleen jammer van dat middendeel.

Wie onze eerdere commentaren op De Volders werk leest weet dat we fans zijn van Eric De Volder. Diep In Het Bos, Achter ‘t Eten, het zijn voorstellingen die blijven hangen. Anderen waren goed voor een indrukwekkende theaterervaring. Eric De Volder is dan ook terecht een vaste klant van het Theaterfestival geworden.
Maar hier werden we op geen moment geraakt. Niet alleen kregen we een serieuze déjà-vu, de zo typerende De Volder-stijl begint contraproductief te werken. Die stijl, die zo dikwijls de tragedie van de kleine mens zo voelbaar en herkenbaar (het is contradictorisch, we weten het) heeft gemaakt, doet nu niets anders dan afstand creëren. Niet alleen de stijl is déjà-vu, ook het verhaal is al zo dikwijls verteld.
Op sommige momenten deed het denken aan parochietheater. Akkoord, de aanvangsmonoloog is, qua tekst, indrukwekkend maar algauw, zeker als de andere personages in actie treden, begint de voorstelling te balanceren op de rand van het vervelende, het irritante zelfs. De Volders stijl is gebaseerd op onnatuurlijk uitvergrootte vormgeving en acteerstijl. Wanneer die je niet direct naar de strot grijpt blijft er een soort burlesk theater.
Toegegeven, we hebben zwaar de indruk dat we een voorstelling zagen die niet echt goed liep. Misschien zag de curator van het Theaterfestivakl een voorstelling die wel vonken deed slaan. Wat wij zagen verdiende alleszins geen plaats in een festival van “opmerkelijke” voorstellingen.

Zware kost. Maar erg mooi. Aangrijpend verhaal over oorlogstrauma’s zeer treffend neergezet.Acteurs die met volle overgave spelen. Je vraagt je af of ze zich niet fisiek pijn doen. Fraaie teksten (let wet op de nederlandse - vlaamse vertalingen).
Het gewei is voor het beperkte publiek. Dit is toch wel de nieuwe voorstelling van de groep die vorig jaar zeer terecht de theaterfestivalprijs won.

Nieuwe, gruwelijk prachtige, stap in het oeuvre van Ceremonia /Erik de Volder. Na het jaar waarin eigenlijk bijna elke theaterprijs (oa tehaterfestivalprijs met achte ‘t eten) won die hij kon winnen is hij nu terug met Brand. Prachtige, beklemmende voorstelling over oorlogstraumas. In Brand wil hij vorm geven aan de onbeschrijfelijke historie van de concentratiekampen, aan het verhaal van lijden en dood dat niet op scène getoond kan worden maar waarvan de traumatische beelden in het geheugen van elk van ons opgeslagen zitten, zo staat in de bio te lezen. Dat is gelukt.In typische Erik de Volder stijl wordt je meegesleurd naar de duisternis die wordt gecreeërd. prachtig. Nu nog nederlands publiek. Gaat dat zien!!!!

Het wordt eigenlijk hoog tijd dat deze zeer originele theatermakers uit de ondergrond verdwijnen. ieder jaar opnieuw staan ze met een voorstelling op het theaterfestival, en toch blijven ze relatief onbekend. zeker in Nederland.
Dit keer opnieuw toont regisseur Erik Devolder zijn unieke vertelmanier. Hij brengt op zeer aangrijpende en toch niet goedkope manier de gruwel van de concentratiekampen op de planken. Dat hij tot zo iets in staat is, bleek al uit ‘diep in het bos’ waar hij de gruwel van Dutroux voelbaar maakte… Dat hij van oorsprong een beeldend kunstenaar is, blijkt bijvoorbeeld nog es uit het eindbeeld: Julien Vandenberghe wordt vrijgelaten uit het Duitse concentratiekamp. De doden die hij in het kamp achterlaat zullen hem nooit meer loslaten. Als schimmen in zijn hoofd laat hij ze achter. Onbeschrijfelijk mooi, grimmig en gruwelijk tegelijk!
Geweien zijn er ook voor de Vlaams-Nederlandse cast. Vooral Johan Knuts blijkt nu echt bij de groten te gaan horen. Zijn woorden snijden als messen door de ziel van de theatergangers. De vertelstijl (letterlijk vanuit het dodenrijk) is zeer intigerend en beeldrijk. Dit uniek theatergezelschap, dat niet onterecht Ceremonia wordt genoemd - het zijn ahw levendige ceremonies -, blijft mij verrassen! Een topper in het Nederlandstalig gebied…