theaterpraat

Ritsaert ten Cate is vrijdag 5 september overleden. Graag citeren we hierom een mooi stukje dat Jan Zoet destijds schreef voor Beeldspoor van de Rotterdamse Schouwburg.

"Theater (en eigenlijk alle uitingen van kunst) als incident opvatten is zo’n beetje de snelste manier om het fenomeen om zeep te helpen." Dit citaat, afkomstig uit een lezing die hij hield in 1999, is tekenend voor Ritsaert ten Cate. In het eerste deel van de zin wordt theater direct in verband gebracht met alle overige uitingen van kunst. Hij doet dit zelf al sinds de vroege jaren zestig toen hij als galeriehouder niet alleen beeldend kunstenaars maar ook performancekunstenaars en theatermakers, afkomstig uit de hele wereld, presenteerde in Mickery, een verbouwde boerderij in Loenersloot.

In 1972 verhuisde hij naar een theater aan de Rozengracht in Amsterdam. Toen Mickery in 1991 de deuren voorgoed sloot waren er meer dan 700 invloedrijke producties gepresenteerd, geproduceerd of gemaakt, waar vrijwel altijd, als vanzelfsprekend, kunstenaars uit diverse disciplines werden uitgedaagd en gestimuleerd om zich te verhouden tot het aanwezige publiek.

Nog essentiëler in het werk van Ten Cate is dat waar het tweede deel van het citaat naar verwijst: een kunstwerk is geen incident. De kunstenaars die hij presenteerde plaatste hij zonder uitzondering in het perspectief van de wereld waar ze deel van uitmaakten. Als regisseur en maker van spraakmakende eigen producties werd dat het meest duidelijk. De toeschouwer werd actief betrokken in poëtische en beeldende installaties, vol citaten en verwijzingen naar politiek, geschiedenis en de existentiële vraagstukken over het goede en kwade in de mens.

Het is niet verbazend dat Ritsaert ten Cate, nadat het Mickery theater ophield te bestaan (hij speelde nog wel als acteur bij Jan Lauwers’ Needcompany en was oprichter en directeur van de interdisciplinaire tweede fase opleiding DasArts) zich als ‘jonge kunstenaar’ ging toeleggen op het zelf maken van beeldende kunst."

(Foto: Ritsaert ten Cate vorig jaar op zijn expositie ‘Be Like Rudi Fuchs: make your own expo’ in het Amsterdamse Lloyd Hotel. (Foto Wil van Iersel))