theaterpraat
Burgtheater is het centrum van acties
Het Burgtheater in Wenen is het centrum geworden van acties tegen de nieuwe Oostenrijkse regering. De angst voor de FPÖ is groot. De partij heeft in haar partijprogramma staan dat ze streeft naar een zuiver Oostenrijkse kunst. Daarnaast beschouwt de partij kunst als een privé-aangelegenheid en schaft ze het liefst alle subsidies af.
Schrijfster Elfriede Jellinek reageerde als eerste kunstenares op de nieuwe regering door te verbieden dat haar toneelstukken nog langer in Oostenrijk worden opgevoerd. Ook overweegt ze te emigreren. Jellinek heeft vanaf het begin gestreden tegen de partij van Jörg Haider, samen met toenmalig Burgtheaterdirecteur Claus Peymann en toneelschrijver Peter Turrini.
De meeste kunstenaars willen echter blijven en verzet bieden. Kleinere theatergroepen hebben hun repertoire omgegooid en het publiek verwacht hetzelfde van het enorme Wiener Burgtheater. Dat maakten ze anderhalve week geleden duidelijk door na een opvoering van ‘Harold and Maude’ het toneel te bestormen en stellingname te eisen van het gezelschap. Het Burgtheater heeft van oudsher de functie van bolwerk van de intelectuele oppositie en directeur Klaus Bachler riep diezelfde avond het theater uit tot actiecentrum. Nu zijn er ‘s avonds actie- en discussiebijeenkomsten.
Er is vooral felle kritiek te horen op Franz Morak. Vroeger was jij een jonge wilde acteur, nu is hij wethouder van cultuur in Wenen voor de conservatieve ÖVP. Tot vlak voor de vorming van de coalitie zei hij op te stappen als de ÖVP samen met de FPÖ zou gaan regeren, maar nu heeft hij het vooral over “het zoeken van de dialoog.”
Toneelschrijver Gustav Ernst denkt dat de grote instituten zoals het Burgtheater en de Wiener Oper niet bang hoeven te zijn voor ingrepen van de regering. Daarvoor zijn ze te diep verankerd in de Weense samenleving. Meer gevaar ziet hij voor kleinere groepen, omdat er wellicht nieuwe criteria komen voor kunstsubsidies, en dat accenten worden verlegd. “Deze regering wil de angel uit de kunst trekken”, aldus Ernst, “maar dat zal ze niet lukken. Voordat het zover is heeft zij zichzelf al dodelijk geblameerd. Daar hoeven wij niets voor te doen, dat doet deze regering zelf wel. Hoop ik. Denk ik.” (AD, 19/2/00)
