de eerste tien minuten waren veelbelovend. dat was het dan ook , want voor de rest was er echt niks aan. triestig voor de acteurs, ze waren heel goed, maar zijn niet meer dan poppen van een regisseur die er geen is. elk trucje dat ze ooit geleerd hebben wordt uitgebuit.
bij tijden was er de sfeer die je soms in een franse kroeg vindt, of in een belgische of in een duitse of waar dan ook, maar aan zeemannen en zilt heb ik weinig gedacht.
en vanwaar de drang om het zo te rekken? elk lied lang laten duren, elk refrein dertig keer herhalen, eke grap tien keer en sommige liedjes ook. zo kom je snel aan tweeenhalf uur. en dat is helemaal niet stoer of vernieuwend. dat is gewoon saai, het duurt te lang.
ik heb in het verleden al wel genoten van gemakkelijke voorstellingen, of voorstellingen waarin men heel veel liedjes zingt. maar die hadden niet al op voorhand de pretentie meer te zijn dan gemakkelijk en onderhoudend.
en ik zou nog wel even kunnnen doorgaan maar dat zou ook te lang duren en saai zijn. dus ik laat het hierbij.

Dit is theater in slowmotion, soms nagenoeg surplace. Er is geen echt verhaal, maar de voorstelling zit wel mutjevol en is vervuld van sfeer. Op het thema “zee” wordt het hele leven indringend verkend. Heel beeldend, betrekkelijk weinig tekst maar wel veel zeemans- en andere sentimentele liedjes (met excuses aan Schubert en Wagner)in het Frans, Duits, Engels en Nederlands. Ja, ook de dure vis komt langs, maar bijna terloops. Het is allemaal vooral oogstrelend subtiel, stijlvol en raak theatraal krabben aan de oude clichés rond het zeemansleven. Door acteurs die stuk voor stuk hun veelzijdig vakmanschap laten zien. Helaas nu alleen nog in Berlijn en Parijs te zien.

Woedend! Ik was woedend! en eigenlijk ben ik het nog steeds een beetje. Als dit is waar het Nederlandse moderne toneel zich momenteel bevindt, dan is het tijd voor een tweede actie tomaat.
Twee en een half uur lang - veel te lang - kijken naar een brainstormsessie over de zee. Een voorstelling als een eerste doorloop waarin alles nog zit en waar nog niet geknipt, geplakt en geschaafd is…
En de acteurs? Prima spel, maar dat zij zich lenen om dit op toneel te brengen… Wellicht weer een bewijs dat de meste acteurs ook maar ‘in dienst zijn’ en de relevantie van de voorstelling waarin ze spelen hen minder kan schelen dan we hopen…
Het publiek vond het prachtig; lachen gieren brullen. Ze hebben er natuurlijk ook meer dan 20 euro voor betaald. Na afloop in foyer hoorde ik iemand zeggen: ‘Heerlijke avond, ik ben dol op die anarchie!’ Anarchie??? Dit is geen anarchie! Dit is een ingekakte, doelloze en doodgeregisseerde voorstelling. Een collagevoorstelling om de collage. Niks geen vooruitstrevend vernieuwend theater, wat ik verwacht van een zwaar gesubsidieerd gezelschap.
Vanavond is (gelukkig) de laatste keer, ik heb geen tweede kaartje gekocht om tomaten te gooien… Ik ben geen tomatengooier denk ik… Ik durfde het programmablaadje ook al niet publiekelijk door te scheuren in de foyer (maar het idee was er). Dan maar digitaal - ik weet: lafaard die ik ben. Maar ze zijn gewaarschuwd en wie weet…

Doorgaans is de kwotering de weergave van een algemene indruk. In dit geval is het het gemiddelde van delen die zeer hoog scoren en facetten die zeer laag scoren. Een voorstelling die gemengde gevoelens oproept.
Het boek van Heijermans hebben we niet gelezen, de verwijzingen die in de voorstelling ernaar zouden zijn hebben we dan ook niet gemerkt. Maar veel hebben we niet gemist, dit gaat bijna uitsluitend over sfeerschepping. Sfeer over het vissersleven, de onzekerheid en de gevaren van het vissersleven en de onrust van de vissersvrouwen.
Positief is dat dit een aantal zeer sterke, muzikale scenes oplevert. Vooral in het muzikale staat deze voorstelling als een huis. Negatief is dat het regelmatig afglijdt tot louter nummerkes opvoeren. Elkeen die zich geroepen voelt mocht blijkbaar zijn dingetje doen. Het circusnummer van Chris Nietvelt, knap gedaan, fantastisch, maar het blijft wel circus, past dan ook op de gecreëerde sfeer als een tang op een varken. En we nemen dat stukje dan nog als voorbeeld, er zitten er talloze in. Sommige van die nummertjes ben je algauw beu gezien (de toupet!!!).
Prachtige sferen, vooral gecreëerd door de muzikale gedeeltes, die een zware indruk achterlaten. Afgewisseld met scenes waarvan je niet weet wat ze er in ‘s hemelsnaam komen bij doen en slechts ergernis opwekken. Het ene plus het andere, gedeeld door twee levert inderdaad iets tussenin op. Maar middelmaat was het niet.

Van het begin tot het einde ben ik gefascineerd gebleven. Fantastisch, ik wilde er zo tussen gaan staan, omdat het alles is wat ik mooi vind aan toneel, waarbij muziek, beweging en spel elkaar niet illustreren. Het hoeft nergens naar toe en het hoeft nergens over te gaan, want dat is hoe wat mij betreft het leven in elkaar zit: de reis is belangrijker dan het doel. Hilarische scenes, met als hoogtepunt de schoenendans. Eilandjes die elkaar af en toe aanraken, zo gaat het in relaties tussen mensen. Uiteindelijk zijn we alleen met onze associaties en onze herinneringen.

Tot nog toe een van de hoogtepunten van van het seizoen.
Maar eerst het slechte nieuws; de tomaat voor de lengte; minimaal een half uur had eraf gemoeten. Omdat er toch nauwelijks een chronologie in zit en er echt wel ‘nummers’ uit hadden gekund. Waarom wordt zo’n stuk toch in hemelsnaam niet ingekort tijdens de speelperiode, als blijkbaar iedereen vindt dat vanaf het vanaf het begin van de speelperiode het stuk te lang duurt en er niets wezenlijks aan toegevoegd wordt. Wat is dat toch met die makers: misplaatste trots? Zouden toch een voorbeeld moeten nemen aan (de makers die met) Dirk Tanghe (moeten werken).
Maar dan de rest, vanaf het begin - Chris Nietvelt op d’r houten klompjes - en de onvergetelijke scène van de gestapelde koorzang, tot aan het eind - alweer Nietvelt met een al even onvergetelijke quasi-circusact om d’r schoenen aan te doen. En die Schots-Duitse warrige krullebol, wat een podiumpresentie. Moeiteloos weet ‘ie de aandacht vast te houden.
Bewegingstheater klinkt zo oubollig, maar hier is ‘t meer dan de moeite waard. En die muzikaliteit. Prachtig.
Als je nog de kans hebt om ‘t te zien, ga dan alsjeblieft.

sluit me helemaal aan bij de vorige ‘spreker’.