Prachtige voorstelling. We hebben enorm genoten. Wel konden we enkele dingen niet zo goed verstaan maar petje af!
Genadeloze en slimme voorstelling die je luid lachend naar een snik voert. Het meest prachtige vond ik dat de personages vanzelfsprekend alles met ons deelden. Alsof ze contact wilden houden met de getuigen die hun drama aanschouwden. En via die getuigen hun eigen drama waarnamen. Deze openheid trok me onontkoombaar de voorstelling in. De grens tussen mij en wat de mensen op de scene overkwam verdween. Het was alsof ik tien mogelijke versies van mijn eigen leven en van dat van de andere toeschouwers zag. Dit ging over ons. Het onstuitbare optimisme van de personages deed pijn. Geen van allen was van plan als verliezer van het leven uit de bus te komen. En wij op de tribune wilden de scene oprennen en ze omarmen en beschermen tegen alles wat het leven hen had aangedaan. En meer nog tegen alles wat ze zichzelf aandeden. Indrukwekkendste avond die ik in tijden heb beleefd. Als je het wonder wil ervaren hoe een puntgave komedie je aan het huilen maakt ga dan kijken.
Onthutsende voorstelling. Het stuk heb ik al diverse malen gezien maar nu heb ik het idee het stuk voor het eerst te hebben gezien. Zo helder geregisseerd, zo natuurlijk gespeeld. Monique Kuijpers is een wonderlijke actrice waarbij ik in het begin dacht: kan dit wel? Zo voluit en extravagant. Maar als je goed kijkt zie je dat elke inch aan haar spel klopt als een bus. In de ruzie met haar zoon en meteen daarna met Trigorin wordt alles wat ze speelt waargemaakt. Zo heb ik nog nooit iemand zien spelen. Een kreng van de allerbovenste plank waar je zwaar medelijden mee krijgt. Ook Bram Coopmans raakt me diep. Een mannelijke acteur die zo emotioneel speelt zie je zelden.
Eigenlijk speelden ze allemaal heel goed. Dat is een zeer grote verdienste van de regie. Sommige rollen, zoals Samrajew, waren me eerder niet eens opgevallen. Wim Bouwens maakt er met een minimum aan tekst een hoofdrol van. Wat een verdriet bij die man.
De jonge acteurs schitteren en stralen temidden van die ervaren rotten. Nina en Kostja maken van de slotscene iets heel verrassends. Nu eens geen Nina die totaal ingestort is maar iemand die probeert door te gaan, wat er ook gebeurt. Terwijl je aan alle kanten ziet dat ze zwaar beschadigd is. Het slot greep mee zo naar de keel dat ik nauwelijks kon applaudiseren. Bij deze een oneindig compliment aan dit prachtige gezelschap.
Kan me goed vinden in de minirecensie van A.T. De voorstelling bestaat uit de regieopdracht: Relativeer alles wat je doet en meen niks van wat je zegt. Dat voeren de spelers bijna allemaal braaf uit. Waardoor er geen enkel sprake is van welk drama dan ook. De personages hebben tenslotte nergens echt last van want ze moeten vooral giechelen om hun eigen gekke probleempjes. Het hing mij vrij snel de keel uit. En dan is er nog De Actrice die nog een stapje verder gaat en er een soort Tineke Schoutenachtige Lachofikschiet Show van maakt. Tenenkrommend. A.T.’s kritiek dat de titel ‘Een Meeuw’ flauwekul zou zijn omdat het ‘De Meeuw’ moet zijn klopt echter niet. In het Russisch staat er geen lidwoord voor. Het stuk heet dus eigenlijk stomweg ‘Meeuw’. ‘De’ of ‘Een’ maakt dus in feite niet uit.
Smaken zullen wel verschillen maar ik zag een paar jaar geleden ‘Een Meeuw’ van de Theatercompagnie. Ik herinner me een erg mooie creapy Jappe Claas en Halina Reijn is altijd mooi. Maar verder was het vrij zwaar en traag. Willibrord Keesen maakt nu een voorstelling waar ik onbedaarlijk om moest lachen en die me raakt, niet alleen aan het slot. Wat een prachtig ensemble en wat een heldere voorstelling! Het zal wel niet gezegd mogen worden maar alsof Tsjechov het voor deze mensen geschreven heeft. Ook de kleine rollen komen heel goed uit de verf. Die lichtheid van Keesen is een heel speciaal. Heel terloops, heel lakoniek. Soms lijkt het zelf belangeloos, maar je verliest je aandacht geen seconde. En naarmate het stuk vordert wordt je de diepte ingezogen. Hoewel ik bijna tot het laatst ook moest lachen om die mensen en om hoe die prachtige spelers die miezerige aandoenlijke egocentrische mensjes neerzetten. Grote kunst.
De meeuw is volgens volkskrantheatercriticus Hein Jansen een toneelstuk over een generatie conflict. En wie wel eens dit toneelstuk van tsjechof leest kan dit alleen maar beamen. Jansen zag onlangs “de beste Meeuw Ooit” (!!) te londen , in de Brakke grond speelde keesen & co afgelopen week de saaiste meeuw die ik ooit gezien heb. Er gebeurde niks, de regisseur wilde niks, de acteurs mochten niks en het decor vertelde niks. Het regie concept bestond uit één opdracht aan de acteurs: lach om jezelf na iedere zin. De oudjes ( Bussemaker, Bouwens, Joustra & Nooter) slaagden er nog in dit non concept van enige menselijkheid te voorzien, de jonkies volgden ijverig de regisseur. Met als resultaat: Masja : Ik ben in de rouw om mijn leven, hahaha! Nee hoor, maar niet heus, heb ik jou even mooi bij de neus! De eerste zin van dit ongelofelijk rijke, trieste en grappige verhaal.
En dit was nog maar de eerste zin. Wat volgde was een avond waarin iedereen niet zei wat hij zei en waarin het generatie conflict dientengevolge totaal afwezig was.
In De Meeuw (oh nee, “Een Meeuw”, ook al weer zo’n onzin.), door Keesen zelf vertaald, die overigens geen woord Russisch spreekt, een schandaal wat alleen in het Nederlands toneel onopgemerkt blijft,(Er zijn toch talloze, door Karel van het Reve opgeleidde, prima Russische vertalers.) zien we allerlei mensen die iets willen, en mensen die iets anders willen, en dat leidt tot geruzie, gehuil, gechanteer etc. Twee jaar later zien we waar al dat willen toe geleidt heeft: gefnuikte levens, verkrachtte ambities, lethargie. Bij Keesen & co leek die twee jaar eerder twee minuten. Er was niets gebeurt met de personages. Nina, in lelie wit, leek regelrecht van de bühne van het circustheater te Scheveningen te zijn gestapt, en Arkadina was nog even energiek en raar als voorheen. (volgens de actrice die deze rol speelde is toneelspelen: raar doen) Het decor straalde vooral uit : dit toneelstuk speelt zich nergens af, niet in Rusland,niet in Amsterdam en ook niet in Arnhem. En zo verder en zo voort, niks nada en niente, alleen heel veel angst en arrogantie. Geen mise en scene, geen vorm, geen empathie, de woorden schieten mij te kort. Arm Nederlands toneel.
Ik vond het begin overrompelend leuk. Zat ademloos naar Kostja, gespeeld door Joeri Vos, te kijken. Zo’n aangenaam gemak - erg prettig om naar te kijken.
Maar later verdween mijn enthousiasme enigszins. Ik vond de lichtheid geweldig, nog nooit Tsjechov op deze manier gespeeld gezien, maar het werkte niet steeds. Zeker niet aan het eind. En er waren scenes, zoals die tussen Trigorin en Nina die ik superlangdradig vond. Kennelijk vonden wat andere mensen dat ook, want die vertrokken, maar dat werd door Bram Coopmans echt meesterlijk getimed opgevangen - bravo daarvoor!
Maar…ik heb dit stuk vaak gelezen en nog nooit Kostja zo sympathiek gevonden, zijn wanhoop zo mee kunnen voelen en nog nooit zo in de gaten gehad hoe puur en dromerig Nina is, dat vind ik heel knap van deze voorstelling, dat te zien.
En Sorin, Michiel Nooter, was, niet steeds, maar wel vaak heerlijk om naar te kijken.
De tomaat is, omdat ik niet geroerd raakte aan het eind - als dat bij deze voorstelling had gekund, dat zou fijn zijn geweest.
Maar misschien waren er daarvoor net iets te veel lachjes?