oude meuk
Artikel
Boukje Schweigman over niet kunnen kiezen, de hype en luisteren naar het lichaam.
-door Paulien Cornelisse
De Mens
Ik kom uit Groningen, uit een intellectueel milieu. Ik wist nooit wat ik wilde, hoewel ik wel op toneelles, op ballet en op saxofoonles zat. Na de middelbare school naar Zambia gegaan, en toen ik terugkwam ben ik medicijnen gaan doen. Ik ging er vol voor, maar ergens in de lente kreeg ik heel erge stress: ‘Als ik dit blijf doen, dan word ik dus dokter!’ Ik zag al die jaren voor me die dan vast lagen. Ik stopte na mijn propedeuse met geneeskunde, ben theaterwetenschap gaan doen. Vreselijk. Na twee weken was ik weer weg. Toen geschiedenis. Leuk, maar alleen maar boeken, boeken, boeken. Ik wilde dingen doen! In het voorjaar dus weer een dikke vette dip.
Toen ben ik de Theateracademie (een privé-opleiding – PC) gaan doen, maar dat hing tussen professioneel en amateuristisch in. Dus heb ik auditie gedaan bij verschillende theaterscholen. In Amsterdam werd ik aangenomen bij de toneelopleiding. En jawel hoor, in het eerste jaar weer een dip. Ik kon niet zoveel met die teksten, ik raakte mezelf kwijt. Ik ben geen taalmens. Verder dacht ik dat ik niet was opgewassen tegen het theaterwereldje; ik voelde me ongelukkig tussen al die ego’s.
Gelukkig zat de mime-opleiding in hetzelfde gebouw. Ik dacht: mime is vaag, het is getimmer in de marge, en daar had ik op de Theateracademie een allergie voor ontwikkeld. En trouwens: Boukje, je gaat toch niet WEER van richting veranderen?! Gelukkig ben ik halverwege mijn tweede jaar toch ingestroomd. Het spelplezier was waar het om draaide! Het was juist goed om te zijn wie je bent! En iedereen gaat daar met respect met elkaar om. Uiteindelijk klopte alles. Nooit meer een voorjaarsdip gehad.
Het werk
Mime is zo direct. Je hoeft niet met man en macht iets vernieuwends te maken. Mime is gewoon een mens in de ruimte die iets doet. Het is vlees en bloed. Ik hoef geen ideeën de wereld in te brengen, want die zit er al vol mee. Mime is ook voor makers: je staat niet te spelen wat een schrijver of een regisseur bedacht heeft, maar wat je zelf bedacht hebt.
Ik vind het altijd heel raar als mensen mijn voorstellingen abstract vinden. Een lichaam is zo concreet als het maar kan. Een woord, dat is pas abstract. Je voelt iets, daar maak je een woord van, de ander moet dat begrijpen. Ik laat direct zien wat ik voel.
En wat ik daarmee wil? Ik kan er niet over uit dat we allemaal opgesloten zitten in ons eigen lichaam. Ik weet nooit hoe het is om iemand anders te zijn, en niemand behalve ik weet hoe het is om mij te zijn. Met mime wil ik proberen op te heffen dat we fysiek van elkaar zijn afgesneden.Wanneer ik iets heel persoonlijks laat zien, merk ik dat mensen dat herkennen. Dus is het blijkbaar iets universeels, iets wat iedereen kan begrijpen. Dat biedt troost: blijkbaar zijn we niet helemaal alleen.
De hype
Dit jaar werd ik ineens gehyped. Dat vind ik heel raar, want ik heb me op school nooit speciaal gevoeld. Ik zat in de klas met allemaal jongens, en zij werden altijd gevraagd voor stages. Ik niet, ik zat voor mijn gevoel vier jaar lang te prutsen. Het ging niet slecht hoor, maar toen ik ineens allemaal prijzen kreeg, dacht ik wel: Hunk? Ik doe gewoon wat ik al deed.
Ik wil helemaal geen publiek figuur zijn, maar die prijzen zijn natuurlijk wel heel erg handig. Ik kan nu doen wat ik wil, zonder meteen allemaal subsidies aan te moeten vragen. En je krijgt een soort bevestiging dat het klopt wat je aan het doen bent.
Het lichaam
Mijn lichaam is mijn instrument. Laatst had ik ineens last van mijn rug, en toen besefte ik dat ik al jaren op een heel oude, rottige matras lag. Maar echt een heel, heel oude! Ik heb ‘em meteen de volgende dag bij het grof vuil gegooid, en ben een heel goede, nieuwe matras gaan kopen. De beste investering die ik tot nu toe heb gedaan.
Ik ben me meer bewust van mijn lichaam dan vroeger. Ik vind het jammer dat er in onze maatschappij zo vreselijk veel aandacht en energie gaat naar de uiterlijkheden en frustraties over wat er niet voldoet aan het ideaalbeeld. Ik ben ook niet altijd tevreden over hoe ik eruit zie, maar ik ben veel meer geïnteresseerd ben in de beleving van het lichaam. Ons lichaam kan onze gids zijn, waar alles in opgeslagen ligt. Wanneer wij leren luisteren naar wat het lichaam ons aangeeft, dan is het leven een stuk eenvoudiger. Met onze rationele gedachten kunnen we alles krom of recht praten; vandaar al die verwarring en onzekerheden. Het lichaam is veel eenduidiger, als je ernaar kunt luisteren tenminste.
Ik geloof dat wanneer ik mijn bewustzijn over mijn lichaam verder ontwikkel en daar mijn acties aan verbind, dat mijn leven dan een stuk eenvoudiger en gelukzaliger is. In die zin ben ik heel tevreden over mijn lichaam, want het functioneert heel goed, is gezond en kan mij nog vele geheimen onthullen.
De toekomst
Ik ben niet iemand die alleen maar in d’r eentje wil werken. Bij mijn voorstelling ‘Benen’heb ik heel nauw samengewerkt met vormgever Theun Mosk, bijvoorbeeld.
Nu maak ik een nieuwe voorstelling, ook weer met Theun, en met contrabassist Jelte van Andel. Daarnaast werkt er ook een oudere danser van 69 mee, Jaap Flier. Ik vind het zo bijzonder dat iemand die al zoveel heeft meegemaakt nog zo open kan staan voor iets nieuws. In januari is die voorstelling af, terwijl er nu alleen nog maar een uitgangspunt is. Het kan nog alle kanten op. Dat vind ik eng, maar ook zo ontzettend spannend! Dat je nu al weet dat je het allemaal gaat ontdekken!