Moose - Ola Mafaalani

Over De Mevrouwen Aarsschaafsel & Korrelfotze

RiRo — Thu, 27 Aug 2009 07:01:42 +0000

Heeft het Noord Nederlands Toneel iets te zoeken op de platgetreden paden van het cabaret?

Ik ben niet zo geïnteresseerd in meningen. Daarom hou ik bijvoorbeeld niet van televisie. Omdat ik ook niet zit te wachten op meningen over die meningen, blijven er maar weinig uitzendingen over die me boeien. Vooral programma’s die me willen laten zien hoe ’fout’ de opvattingen van anderen wel niet zijn, door die te parodiëren, mijd ik. Koefnoenachtig typetjesgedoe is aan mij dus niet besteed. Ook tv-cabaretiers laat ik, net als cabaretiers in het theater overigens, op een enkele uitzondering na, graag aan me voorbij gaan.

Gewone mevrouwen
‘Wij zijn opgefokt omdat de gewone mensen het water tot de lippen hebben staan in dit land!!!’, roept een als vrouw verklede man met een bierflesje in haar hand. En even later, heel hard: ‘ONTWAAKT!’. Het zijn de eerste woorden van een voorstelling van het Noord Nederlands Toneel over politiek incorrecte opvattingen van de gewone man. De gewone man in de gedaante van twee gewone mevrouwen die nogal ordinair zijn: de dames Aarsschaafsel (Malou Gorter) en Korrelfotze (Ko van den Bosch).

Ik ga ervan uit dat Van den Bosch, de maker van deze voorstelling, oprecht bezorgd is over de eruptie van xenofobe en anderszins onwelvoeglijke opvattingen waaronder we, sinds Fortuyns roep om te zeggen wat we denken, worden bedolven.

Van den Bosch is een begenadigd schrijver en een ervaren theatermaker. Niet zo gek dus dat hij er ook nu weer in slaagt om een evenwichtig opgebouwde voorstelling te maken met een tekst waarin af en toe een originele vondst staat. De mooiste tekstvondst deze keer vind ik die over de twintig kilometer lange buis in Zwitserland waarin, door het op elkaar laten botsen van halve waarheden, leugens vrijkomen. Waarna het op elkaar laten botsen van die leugens vervolgens weer angsten laat zien.

Vette parodieën
Die mooi gevonden deeltjesversnellermetafoor is helaas een uitzondering in deze voorstelling waarvan meer dan negentig procent bestaat uit hele vette parodieën van foute volkse vrouwen met foute opvattingen. Is de manier waarop de dames Aarsschaafsel en Korrelfotze het bekrompen denken van de gewone man op de hak nemen door het uitvergroten van de lelijke kanten van volksheid niet al door minstens driehonderd cabaretiers gedaan?

Moet het NNT zich nu ook nog eens op die platgetreden paden van het cabaret begeven? Daar zou natuurlijk wat voor te zeggen zijn als Van den Bosch het anders, beter, en vooral gevaarlijker zou doen dan die cabaretiers. Ik vind niet dat dat het geval is.

Op geen enkel moment in de voorstelling maken de door Van den Bosch en Gorter gespeelde typetjes het me ook maar enigszins moeilijk. Ze proberen me bijvoorbeeld niet op de subtiele maar geniepige manier waarop cabaretier André Manuel dat kan, stapje voor stapje te verleiden om mee te gaan in een op vooroordelen gebaseerde redenering. Om me dan halverwege plotseling met schrik te laten beseffen dat ik, zonder me dat goed te realiseren, al een heel eind mee ben gegaan op weg naar een mening die ik niet wil hebben.

Van den Bosch en Gorter parodiëren. Dat doen ze goed. En de toeschouwers lachen. Dat willen ze graag. Maar dat parodiëren en dat laten lachen zouden voor een theatermaker middelen moeten zijn om verwarring te zaaien. Dat gebeurt bij uitzondering bij cabaret, bij goed cabaret. Maar dat gebeurt bij deze, als toneel verkochte, voorstelling niet of nauwelijks.

Serieuze plannen
‘Ik ben opgefokt omdat de gewone toneelbezoeker het water al weer voelt stijgen in dit land!!!’, zou ik met een bierflesje in mijn hand willen roepen. En daarna, heel hard: ‘ONTWAAKT!’ Want we zijn voorlopig nog niet af van de dames Aarsschaafsel en Korrelfotze. Vrees ik.

Dat zit zo. Van den Bosch schrijft en maakt voor het Noord Nederlands Toneel de voorstellingen voor de kleine zaal. Die voor de grote zaal worden geregisseerd door algemeen directeur en artistiek leider Ola Mafaalani. Nu heeft het gezelschap serieuze plannen om de typetjes Aarsschaafsel en Korrelfotze het land in te sturen om de voorstellingen voor de grote zaal van Mafaalani mee op te leuken. ‘We zijn er over na aan het denken’, laat Van den Bosch noteren in een huis-aan-huisblad, ‘om ze bijvoorbeeld in de pauze of na afloop van La Divina Commedia te laten optreden of de dames als een soort Statler & Waldorf van de Muppets op het balkon te zetten.’

Wordt het lekker lachen bij het NNT in de schouwburg dit seizoen? Nog even geduld. Als op donderdag 17 september 2009 La Divina Commedia in première gaat, zullen we het weten.

Illustratie: Ko van den Bosch en Malou Gorter in De Mevrouwen Aarsschaafsel & Korrelfotze van het NNT gemaakt voor en gespeeld op Noorderzon (20 t/m 30 augustus 2009)

Ola Mafaalani naar Groningen

Moose — Thu, 22 Feb 2007 23:00:00 +0000

Ola Mafaalani wordt per 2009 de nieuwe artistiek leider van het Noord Nederlands Toneel. Zij volgt daar Koos Terpstra op. Zij is nu al aangezocht om in de komende tijd haar ideeën te vormen voor het NNT, want begin januari 2008 moeten de plannen voor de nieuwe Cultuurnota worden ingediend. Mafaalani zal ook een nieuwe zakelijk leider aanwijzen, als opvolger van Dennis Molendijk. Het bestuur van het NNT is enthousiast over de aanstelling van Mafaalani. “Zij is een talentvolle en uitgesproken theatermaakster met internationale ervaring en ambities. Ze maakt prachtig theater waarin ze de grenzen van de discipline durft op te zoeken. Ze is geëngageerd en betrekt andere sectoren van kunst in haar voorstellingen”, aldus bestuursvoorzitter Arie Wink. (Redactie, Dagblad van het Noorden, 23/2/07)

zie ook: Weblog: Opvolgers Groningen

Mafaalani wil geen allochtonenbeleid

Moose — Wed, 27 Sep 2000 22:00:00 +0000

“Het moet maar eens afgelopen zijn met dat allochtonenbeleid. Dat doodknuffelen van minderheden in de kunst werkt alleen maar averechts.” Regisseuse Ola Mafaalani zal nooit een beroep doen op “allochtonenpotjes”, maar heeft wel graag gewerkt bij Fact: “Zij hebben me gedwongen om groot te denken”. Mafaalani vind het zorgelijk dat Fact misschien wordt opgeheven: “Voor mijzelf maakt het niet meer uit, maar ik hou mijn hart vast voor iedere beginnende regisseur die zich zonder Fact zal moeten bewijzen.” Bij ‘Ajax’, haar grote zaalvoorstelling bij Fact, worden weer hoge eisen aan het publiek en de voorstelling gesteld. De regiseusse vind publiek te kostbaar om ze iets halfslachtigs voor te zetten. Bij ‘Ten liefde’ was de eis dat het publiek zou huilen; Als bij de eerste openbare repetitie door het publiek geen traan gelaten zou zijn, was de hele voorstelling afgeblazen. (AD, 28/9/00)

zie ook: ‘Ten Liefde’, Bellevue Lunchtheater, Ola Mafaalani

Noraly Beyer gaat aan het toneel

Moose — Wed, 20 Sep 2000 22:00:00 +0000

Noraly Beyer gaat aan het toneel. Ze is gevraagd voor de rol van rechter in de voorstelling ‘Ajax’ die Ola Mafaalani maakt bij Fact. Beyer heeft de rol aangenomen, maar is niet van plan haar baan bij Het Journaal op te geven. Ze werkte al eerder samen met Mafalaani en Fact bij de voorstelling ‘The Sorry Saint’. (AD & VNG, 21/9/00)

zie ook: ‘Kortom, FACT-avonden’, FACT

Ola Mafaalani krijgt Erik Vos-prijs

Moose — Sun, 16 Apr 2000 22:00:00 +0000

De Erik Vos Prijs, de tweejaarlijkse aanmoedigingsprijs voor beginnende theatermakers, is dit jaar toegekend aan regisseuse Ola Mafaalani. Naar de mening van de jury ontwikkelt Mafaalani een “geheel eigen handschrift dat expressief van vorm en emotioneel explosief is”. De regisseuse heeft enkele succesvolle producties bij Fact gemaakt, zoals ‘Westkaai’ (1998) en ‘The Sorry Saint’ (1999), naast de Toneelschuurproductie ‘Ten Liefde’ (1999). Dit jaar zal zij opnieuw bij Fact haar eerste grote zaalvoorstelling ‘Ajax’ regisseren. De prijs bestaat uit een geldbedrag van 10.000 gulden en zal tijdens de uitreiking van de VSCD-prijzen op 5 juni in de Stadsschouwburg Utrecht worden overhandigd. (VNG, 17/4/00)

zie ook: ‘Ten Liefde’, Bellevue Lunchtheater, Ola Mafaalani

United Ropes wil Felix Meritis

Moose — Wed, 26 Jan 2000 23:00:00 +0000

Onder de naam United Ropes hebben theatergroepen Alex d’Electrique, Suver Nuver, Ola Mafaalani en enkele anderen een plan ingediend voor een eigen theaterhuis in Felix Meritis. De groep is geïnspireerd door de formule van het Shaffy Theater dat enkele jaren in Felix Meritis was gevestigd. In het nieuwe huis moet plek zijn voorstellingen, tentoonstellingen, dance en nieuwe media. “Het theaterhuis is ook bedoeld als cadeau aan Amsterdam, doordat we een plek creëren met laagdrempelig theater, waar je op een informele manier kan uitgaan”, aldus Mafaalani. “Als publiek missen wij dat in Amsterdam. Waarschijnlijk geldt dat ook voor andere Amsterdammers.” United Ropes heeft 2,7 miljoen gulden aangevraagd bij het ministerie van cultuur. Rick juicht de plannen toe en met Saskia Bruines, Amsterdams wethouder van cultuur, zijn informele gesprekken gevoerd. De Felix Meritis Foundation is echter niet blij met de claim op het pand aan de Keizersgracht door United Ropes. De Foundation wil doorgaan met haar eigen programmering die nauwelijks (of geen) theater bevat. “Als ze een podium zoeken, kunnen ze beter ergens anders zoeken”, aldus directeur Linda Bouws. United Ropes vindt dat de huidige activiteiten in Felix Meritis net zo goed elders kunnen plaatsvinden. Theater hoort thuis midden in de stad. Felix Meritis vindt dat zij de levensvatbaarheid van het centrum juist heeft bewezen. Vorig jaar trok het 52.000 bezoekers, zoveel waren het er sinds de jaren zeventig niet meer geweest. (NRC & Volkskrant, 26/1/00)

zie ook: Maatschappij Discordia en de Felix Meritis uit elkaar