oude meuk

Dossier verkiezingen

Programma PvdA

HET LEVEN IS MEER DAN WERKEN: SPORT EN CULTUUR

1. Inleiding

Samen doen en beleven: kwaliteit
Sport en cultuur brengen mensen samen om te doen, om te kijken, te genieten. Zelf sporten is gezond en stimulerend. Topsport is spannend om naar te kijken. Van de kunsten valt te leren en te genieten. Kunstenaars confronteren ons met schoonheid en nieuwe inzichten. Cultuur en sport verhogen kortom de kwaliteit van de samenleving.

Cultuur en sport zijn onmisbaar geworden
Cultuur en sport nemen een steeds belangrijker plaats in de maatschappij in. De toegenomen welvaart, de kortere werkweek en het hogere opleidingsniveau zijn daar een oorzaak van. De podiumkunsten trekken 16 miljoen bezoekers per jaar; honderdduizenden gaan naar popconcerten; er zijn meer dan 10.000 koren. Bijna 5 miljoen sporters zijn lid van een vereniging. Meer dan 1 miljoen mensen spannen zich als vrijwilliger voor deze verenigingen in.

Bredere betekenis voor de samenleving
Sport en cultuur zijn nauw verbonden geraakt met de media en mede daardoor zo’n belangrijk onderdeel van het leven van velen geworden. Er gaat veel geld in om. Bedrijven en steden proberen hun identiteit te versterken door zich ermee te verbinden. Het hoge niveau van de voorzieningen is een vestigingsfactor voor het internationale bedrijfsleven. Sport en cultuur hebben dus ook bredere maatschappelijke en economische betekenis.

2. Waar staan we

Het gaat goed met cultuur
Het kabinet-Kok heeft het budget voor kunst met ruim 130 miljoen gulden per jaar verhoogd. Er is gewerkt aan deelname van alle Nederlanders, ook de nieuwe, aan de cultuur. Fiscale maatregelen hebben schenkingen aan culturele instellingen aantrekkelijker gemaakt. De collecties worden uit de depots gehaald en zijn op onverwachte plekken te zien. Er is ruim 300 miljoen gulden ingezet voor monumenten, er is een nieuw aankoopfonds voor beeldende kunst opgezet en er is 450 miljoen gulden gereserveerd voor de renovatie van onze nationale schatkamer, het Rijksmuseum.

Waardering voor kunstenaars
Het zelfstandig onder-nemerschap stelt eisen waaraan veel kunstenaars slechts moeizaam kunnen voldoen. Menig kunstenaar leeft van een minimuminkomen of zelfs minder.

Commercialisering en kwaliteit kunst
Sport en cultuur profiteren van hun economische betekenis, maar de commercialisering slaat hier en daar te hard toe. In de kunst lopen de kwaliteit en de onafhankelijkheid een risico. Zie de heftige discussie over de sponsoring van het Stedelijk Museum in Amsterdam door een autofabrikant. Niet iedereen vindt het prettig in het Rijksmuseum door de Philipsvleugel te lopen.

3. Waar willen we heen

Nieuwe verbindingen
Wij kunnen nog veel doen om sport en cultuur met andere onderdelen van de samenleving te verbinden. Om iedereen zo goed en zo veel mogelijk te laten genieten van de kwaliteit. Om de samenhang in de gemeenschap te vergroten. En om de internationale positie van Nederland verder te versterken.

Vroeg beginnen en volhouden
Voor zowel sport als cultuur geldt dat het belangrijk is om er al vroeg in het leven mee te beginnen: vanaf de allereerste groepen op de basisscholen. Lichamelijke opvoeding hoort onderdeel te zijn van ieders opvoeding. Met cultuur is het niet anders. Creativiteit, nieuwsgierigheid en onder-scheidings-vermogen zijn essentiële eigenschappen die van jongs af aan moeten worden ontwikkeld.

Nieuwe mogelijkheden voor communicatie
De informatiesamenleving verandert de wereld van de media. Door de technologie groeien tv en computer naar elkaar toe. Je kunt straks surfen naar het tv-programma dat de vorige week werd uitgezonden, of met 100.000 andere kijkers reageren op en in de uitzending. Voor de publieke omroep, een voorziening van ons allemaal, ligt hier met zijn schat aan archiefmateriaal een uitgelezen kans.

Sponsoring uitstekend, maar grenzen aan commercialisering
Sport en cultuur zijn publieke voorzieningen. Bedoeld voor ons allemaal en voor het overgrote deel betaald door ons allemaal. Wij vinden het uitstekend dat sport en cultuur worden gesponsord. Om kwaliteit, onafhankelijkheid en toegankelijkheid te beschermen, moeten er wel duidelijke grenzen worden gesteld aan de toenemende commercialisering.

4.2 Cultuur

Meer experimenten en doorzichtige beoordeling
Om nieuwe groepen mogelijkheden te bieden én het publiek te verbreden, komt er meer ruimte voor experimenten. De vierjaarlijkse cultuurnota wordt vervangen door een meer permanente beoordeling, bijvoorbeeld per sector. Die beoordelingen komen tot stand op basis van duidelijk omschreven normen en op een doorzichtige manier. Van alle instellingen wordt verlangd dat ze in de kleurrijke samenleving staan en op professionele wijze hun publiek bereiken. Ze worden mede afgerekend op de mate waarin ze publieksgroepen bereiken die nu nog aan de kant staan. De vakopleidingen staan open voor nieuwe ontwikkelingen zoals nieuwe media, en leren vaardigheden aan die daarbij horen. Regio's krijgen een grotere rol bij het bepalen van de voorzieningen, zodat elk gebied een goed cultureel aanbod krijgt. Daarbij wordt rekening gehouden met de regionale cultuurprofielen.

Ondernemerschap en moderne arbeidsvoorwaarden
De (auteurs)rechten van kunstenaars worden beter beschermd. De rijksoverheid stelt een programma op voor de ondersteuning en begeleiding van de kunstenaar als ondernemer. De vergoedingen voor uitvoerende kunstenaars worden waar nodig op peil gebracht.

Fysieke ruimte
Gemeenten wordt gevraagd de ruimtebehoeften van kunstenaars te inventariseren en een “broedplaatsenplan” op te stellen. Het Rijk stelt ter stimulering daarvan aan de gemeenten middelen ter beschikking.

Internationalisering stimuleren
De waarde van kunst en cultuur kan beter worden benut als Nederland zich nog intensiever internationaal profileert. Daarom wordt culturele uitwisseling bevorderd. Nieuwe Nederlanders dragen bij aan uitwisseling van kunst en kunstenaars met herkomstlanden. Nederland is tegen de illegale handel in cultuurgoederen en ratificeert en voert derhalve de Unidroitconventie uit.

Fiscale stimulans voor cultuur
De betrokkenheid van bedrijven als sponsor of als collectioneur wordt langs fiscale weg bevoordeeld. Ook burgers worden gestimuleerd: beleggen in erkende kunst- en cultuurfondsen wordt net zo gunstig behandeld als groen beleggen. Getracht wordt de fiscale maatregelen zo in te richten dat ook vernieuwing in de kunst wordt bevorderd.

Gedragscode sponsoring
In overleg met culturele instellingen en bedrijfsleven stelt de overheid een gedragscode op voor sponsoring van gesubsidieerde kunstvormen.

1% voor cultuur
Om de plannen te bekostigen wordt in de komende periode het budget voor kunst en cultuur structureel verhoogd tot 1% van de netto-rijksuitgaven.

4.3 Publieke inspanning, publieke rechten

Toegankelijke publieke evenementen
De publieke toegankelijkheid van belangrijke sportieve en culturele evenementen via de media wordt versterkt in de mediawetgeving. Alle geldstromen vanuit de overheid naar sport- en cultuurorganisaties worden nagelopen op de mogelijkheid om publieke toegankelijkheid als voorwaarde voor de financiering op te nemen.

Uit het verkiezingsprogramma 'Samen voor de toekomst', te bekijken op: pvda.nl